Šta je stvarni razlog višedecenijskog sukoba između Indije i Pakistana?

Spor između dvije azijske zemlje traje od 1947. godine. Godine nasilja su obilježene i sa dva rata.

Kolonijalna prošlost je odredila područja sukoba između Indije i Pakistana. Od 17. do 20. vijeka, Ujedinjeno Kraljevstvo je vladalo indijskim potkontinentom, piše National Geographic. 

Do 1858. godine su vladali posredno preko kompanije British East India Company, a potom preko Krune. Tokom vremena, brianska moć nad njenim kolonijama je slabila, a u tome je značajno doprinijelo jačanje nacionalizma u koloniziranim državama.

Uprkos strahu od građanskog rata između hinduističke većine i muslimanske manjine, Ujedinjeno Kraljevstvo je pod pritiskom odobrilo nezavisnost svojoj koloniji. Završetkom Drugog svjetskog rata, parlament ove države je odlučio da se vladavina u Indiji okonča do 1948. godine.

Britanska vlast je kroz izborni sistem podijelila hindusi i muslimane u Indiji. Postojao je poseban izborni sistem za muslimansko stanovništvo. Za posljedicu je to imalo podsticanje separatizma među ovom vjerskom grupom.

Čelnik Muslimanske lige u Indiji, Mohhamad Ali Jinah je zahtjevao da se muslimani priznaju kao posebna nacija.

"Krajnje je vrijeme da se Britanci dopuste podjelu Indije, te formiranja Pakistana i Hindustana. To bi značilo slobodu za obje države", rekao je 1945. godine Ali Jinah.

Dok su u vjerskim sukobima na hiljade ljudi gubili svoje živote širom zemlje, britanski i indijski lideri su počeli sve ozbiljnije razmišljati da se zemlja podijeli na osnovu religijske pripadnosti stanovništva. To se i desilo - 14. augusta 1947. godine kada je formirana dominantno muslimanska zemlja Pakistan.

Više od 550 kneževina unutar Indije, koje su bile pod upravom Ujedinjenog Kraljevstva su imale pravo da odluče da li će se pridružiti novoosnovanoj državi ili će i same da budu nezavisne.

U to vrijeme, kneževine Jammu i Kashmir, u kojem je živjelo dominantno muslimansko stanovništvo, bile su pod upravom maharadže Harija Singha koji je bio hinduista.

Za razliku od većine kneževina koje su se pridružile jednoj ili drugoj državi, Singh je želio nezavisnost za Kashmir. U želji da ne podlegne pritisku jedne ili druge države, maharadža je potpisao mirovni sporazum sa Pakistanom. Sporazumom je omogućeno da stanovništvo Kashmira trguje i putuje u Pakistan. S druge strane, Kashmir nije potpisao takav ili sličan sporazum sa Indijom.

S obzirom na nasilje koje je uzrokovano podjelom na dvije zemlje, pakistanska vlada je počela vršiti pritisak na Kashmir da mu se pridruži. Propakistanski pobunjenici finansirani od strane Pakistana su u septembru 1947. godine preuzeli kontrolu nad zapadnim dijelom bivše kneževine.

Plemensko stanovništvo imena Pashtun je prešlo iz Pakistana u ovu regiju, što je primoralo Singha da zatraži pomoć od Indije. Ova država je vojnu pomoć uvjetovala time da Kashmir bude njen dio.

Tadašnji lider Kashmira je pristao na ovaj uvjet potpisavši  u oktobru 1947. godine Pristupni instrument - dokument kojim je dozvoljena indijska dominacija nad ovom regijom. Ustavnim uređenjem druge najmnogoljudnije zemlje, Kashmir je dobio poseban status.

Njime je omogućena nezavisnost Kashmira u mnogim stvarima osim u komunikacijama, vanjskim poslovima i odbrani.

Ispostavit će se da je odluka maharadže bila sudbonosna za budućnost jer je stvorila plodno tlo za smrtonosne konflikte, što uključuje i dva rata, navodi National Geographic.