Papa Franjo spašava svoj ugled: Prvi put u historiji poziv za sve svjetske biskupe

Papa Franjo pozvao je biskupe iz cijelog svijeta u Rim na sastanak o problemu seksualnog zlostavljanja maloljetnika. Vanredni sastanak je prvi put da su predsjednici biskupskih konferencija širom svijeta pozvani na skup o određenoj temi.

Svjetski mediji ocjenjuju da je riječ o događaju bez presedana, ali i o načinu da papa proba da spasi svoj narušeni ugled u Katoličkoj crkvi. Naredba je stigla u srijedu dok se papa bori s globalnom svešteničkom krizom seksualnog zlostavljanja i eksplozivnim optužbama o prikrivanju koje je potreslo njegovo papinstvo i cjelokupnu rimokatoličku crkvu, piše The New York Times, javlja Radio Slobodna Evropa.

List dodaje da je nakon tri decenije poricanja Vatikan prisiljen da tretira problem seksualnog zlostavljanja kao globalnu krizu, a ne propust određene zemlje ili kulture.

"Kada se skandal prvi put pojavio u Sjedinjenim Državama sredinom osamdesetih, vatikanski zvaničnici su to nazvali američkim fenomenom, kažu crkveni istoričari. Kada se proširio u Kanadu, Irsku, Englesku i Australiju, smatrali su da je problem crkve u zemljama engleskog govornog područja.

Zatim, kada je skandal izbio u Njemačkoj, Belgiji, Francuskoj i Austriji oko 2010. godine tokom služenja pape Benedikta XVI, Vatikan je to nazvao problemom razvijenog svijeta, nastalim seksualnim razvratništvom. Sada, u slučajevima svešteničkog zlostavljanja djece koji se pojavljuju u Čileu i na Filipinima, Vatikan može na kraju usvojiti međunarodni pristup,“ tvrdi list.

NYT dodaje da je vijest o papinom pozivu biskupima uslijedila nakon što je studija koju je naručila crkva u Njemačkoj otkrila višedecenijsko zlostavljanje hiljada djece od strane više od hiljadu na tom području. Studija je trebala biti objavljena kasnije ovog mjeseca, ali je procurila u javnost.

Novi izvještaj Katoličke crkve u Njemačkoj priznaje "najmanje" 3.766 slučajeva seksualnog svešteničkog zlostavljanja u periodu između 1946. i 2014. godine, prema izvještajima njemačkih medija Die Zeit i Spiegel Online, koji su videli procurelu kopiju, donosi CNN.

Za izvještaj - koji je naručila njemačka Biskupska konferencija, a koji su sproveli univerziteti Giessen, Heidelberg i Mannheim – bilo je potrebno četiri godine da se sastavi i biće objavljen u potpunosti 25. septembra.

Studija navodi da su žrtve bile uglavnom dječaci, od kojih je više od polovine imalo 13 godina ili su bili mlađi. Svaki šesti slučaj uključuje silovanje i najmanje 1.670 sveštenika, pokazao je ovaj izvještaj. Biskup Stefan Akerman (Stephan Ackermann) kaže da je zbog podataka iz izvještaja zaprepašćen i posramljen.

"Cilj studije bio je "da se dođe do veće jasnoće i transparentnosti u vezi sa ovom mračnom stranom naše crkve, radi onih koji su pogođeni, ali i da se sami uvjerimo u grešna djela i da osiguramo da ne mogu biti ponovljena. Radi se o odgovornoj i profesionalnoj istrazi, a ova sprovedena studija je mjera koju ne samo da dugujemo crkvi, nego najprije i najviše zbog onih koji su pretrpeli zlostavljanje.“

Događaj bez presedana

Vol strit žurnal (Wall street journal) piše da nijedan papa nije nikada sazvao tako veliki sastanak crkvenih lidera posebno za rješavanje krize seksualnog zlostavljanja.

"Sastanak, najavljen za februar, predstavlja veliki ulog koji trenutno izaziva velika očekivanja kada je riječ o pitanju remonta u crkvi i postavlja papu u poziciju da preuzme krivicu ako očekivanja ne budu ispunjena.“ List navodi i da papa Franjo već mjesecima brani ovu temu, a naročito od kraja avgusta, kada ga je bivši ambasador Vatikana optužio da ignoriše izvještaje o seksualnom zlostavljanju američkog kardinala i imenuje ga za moćnog savetnika.

"Biskupi širom svijeta su obavezni da prijavljuju sve uvjerljive optužbe za seksualno zlostavljanje Vatikanu, ali disciplinske i preventivne prakse razlikuju se po zemljama. Od izbijanja skandala seksualnog zlostavljanja 2002. godine, katolički biskupi u Sjedinjenim Državama usvojili su politiku nulte tolerancije koja zahtijeva prekid crkvenog života ili otpuštanje bilo kog sveštenika osuđenog za seksualno zlostavljanje“.

WSJ smatra i da su kritike o borbi protiv seksualnog zlostavljanja u većini slučajeva ove godine ugrozile papu.

Spasavanje samog sebe

Papini saveznici smatraju da je njegovom vođstvu i naslijeđu potrebna zaštita zbog optužbi da je štitio ljude, kao i zbog građanskog rata koji se vodi između tradicionalista i reformatora, piše britanski Gardijan (Guardian), koji podsjeća:

"Decenije zlostavljanja i prikrivanja u irskoj crkvi proganjale su posjetu pape Irskoj prošlog mjeseca, što je rezultiralo javnim osudama, manjim okupljanjima vjernika od očekivanog i ponovljenim papinim izvinjenjima i molitvama za oproštaj“.

Mark Vinsent Heli (Mark Vincent Heali), koji je preživeo seksualno zlostavljanje, a koji se sreo sa Papom u Dablinu, rekao je da su "niski udarci" izgleda skrenuli pažnju Vatikana na krizu koja je zahvatila crkvu, ali se pita da li će samit napraviti promene. "Uvijek je premalo i prekasno. On u suštini mora da spase sebe," rekao je.

Gardijan podseća da je papa u januaru izazvao bijes kada je diskreditovao žrtve poznatog čileanskog sveštenika. Kasnije je priznao "teške greške u presudi" i preuredio hijerarhiju čileanske crkve.

"Franjin kredibilitet je još jednom pogođen prošlog mjeseca kada je penzionisani ambasador Vatikana Karlo Vigano (Carlo Vigano) optužio Papu da štiti Teodora Mekkarika (Teodor McCarrik), američkog kardinala, od kazne za zlostavljanje i uznemiravanje učenika u bogosloviji... Vigano je prošlog meseca prekršio pontifikacijski protokol objavljivanjem pisma od 11 stranica tvrdeći da je Franjo štitio korumpiranog čovjeka i da bi trebalo da odstupi.“

Papa Franjo, vrijeme ističe

Vašington Post (Washington Post) upozorava da su sveštenici rimokatoličke crkve pogođeni krizom o seksualnom zlostavljanju sa razarajućim dejstvom, odnosno s višedecenijskim otrovnim skandalom.

"Brojni životi su oštećeni i uništeni, pogotovo onih čija su djeca bila žrtve kada su ih sveštenici zlostavljali. Upućeno je bezbroj poziva za reforme koje bi crkvu podvrgle stvarnoj odgovornosti i pružilo odgovarajuće obeštećenje žrtvama“, piše list i ističe da do sada crkva nije uspjela to da ispravi.

„Sada se čini da je papa Franja možda prisiljen da uzima u obzir i nova otkrića, posebno poražavajući izveštaj velike porote u Pensilvaniji prošlog meseca, sadetaljnim opisom sedam decenija dugim seksualnim zlostavljanjem više od 300 sveštenika, koji su zlostavljali i napali više od 1.000 dece," prenosi se u tekstu i navodi da je Vatikan zakazao sastanak episkopa u Rimu sledeće godine.

"Sastanci papi pružaju novu priliku da reaguje odlučno. On je ponekad pronašao prave riječi za reakciju na skandal, a ponekad i ne... Ali do sada je papa sprečavao sveobuhvatniju akciju koja bi značila da je crkva promijenila pravac. Sada je njegov vlastiti moralni autoritet za suočavanje sa ovim pitanjem doveden u pitanje, iako je izazov povezan i ometaju ga unutrašnje napetosti unutar crkve.“

WP na kraju zaključuje da skandal koji je uzburkao rimokatoličku crkvu sugeriše da u crkvi nema reforme.

„Papa je imao dovoljno prilika da to demantuje. Vrijeme ističe.“