Pročitajte Deklaraciju koju su potpisali lideri država učesnica SEECP-a

Učesnici Samita Procesa saradnje u Jugoistočnoj Evropi (SEECP) su danas potpisali deklaraciju čiji sadržaj prenosimo u cijelosti. 

Počela plenarna sesija Samita: Skup najvećih lidera regiona na Jahorini

Mi, učesnici Summita Procesa saradnje u Jugoistočnoj Europi (SEECP) g. Milorad Dodik, g. Željko Komšić, g. Šefik Džaferović, g. Recep Tayyip Erdoğan, g. Milo Đukanović, g. Stevo Pendarovski, g. Ilir Meta, gđa. Ana Brnabić, g. Boyko Borissov, g. Nicolae Hurduc, gđa. Zdravka Bušić, g. Georgios Iliopoulos, g. Oleg Tulea i gđa. Zorica Bukinac u prisustvu generalne sekretarke Vijeća za regionalnu saradnju (RCC) gđe. Majlinda Bregu i predstavnika Evropske službe za vanjsko djelovanje gđe. Angeline Eichhorst

Reafirmirajući našu opredijeljenost za temeljnim principima Povelje SEECP-a, Povelje UN-a i relevantnih dokumenata EU, OSCE-a i Vijeća Evrope, ponovo potvrđujući našu punu posvećenost za inkluzivnu regionalnu saradnju i zajedničke aktivnosti među učesnicama SEECP-a kao prekretnici za razvoj stabilnosti i prosperiteta u Regionu, na temeljima jačajuće demokratije, ljudskih prava i osnovnih sloboda, vladavine prava, uzajamnog razumijevanja i međusobne povezanosti;

Imajući u vidu prethodne deklaracije prihvaćene od strane šefova država i vlada kao važan temelj za dalje jačanje naše međusobne saradnje;

Reafirmirajući punu privrženost učesnica SEECP-a za zajedničku budućnost regiona u ujedinjenoj, domokratskoj i prosperitetnoj Evropi;

Naglašavajući važnost podrške diversifikovanom i održivom ekonomskom rastu osnovanom na modernim tehnologijama, digitalizaciji i strukturalnim reformama,

Ističući da dobrosusjedski odnosi, uzajamno poštovanje i iskren politički dijalog u rješavanju pitanja nemaju alternativu;

Reafirmirajući našu odlučnost za zajedničkim radom na regionalnom nivou u svim pitanjima kako bi našli efektivan odgovor za sve savremene izazove, saglasni smo sa sljedećim

EVROPSKA PERSPEKTIVA REGIONA

Čvrsto vjerujemo u zajedničku evropsku budućnost. Projekat Evropske Unijese pokazao kao najuspješniji i efektivan garant mira, stabilnosti i prosperiteta u historiji kontinenta. Perspektiva članstva u EU se pokazala kao najsnažniji poticaj za ohrabrenje neophodnih reformi kao i najbolji garant za trajan mir, stabilnost i sigurnost u regionu.

To je, također, najsnažniji davatelj poticaja za potpunu transformaciju regiona i promociju demokratije, ljudskih prava i osnovnih sloboda, vladavine prava, uzajamnog razumijevanja, međusobne povezanosti i dobrog ekonomskog upravljanja.

Duboko smo uvjereni da samo potpuna integracija cijelog regiona u Evropsku uniju služi najboljim interesima kontinenta; neophodno je održati momentum proširenja i kontinuiranu opredijeljenost za reforme za kredibilitet politike proširenja, utemeljene na striktnoj i fer uslovljenosti, regionalnoj saradnji i dobrosusjedskim odnosima i principom vlastite zasluge.

Također, učesnice SEECP-a, koje su već članice EU će nastaviti podržavati EU perspektivu učesnica SEECP-a koje joj teže.

Mišljenja smo da bolja koordinacija između različitih regionalnih inicijativa, usmjeravanje njihovih napora, izbjegavanje dupliranja i zajednički rad sa evropskim institucijama mogu ubrzati pozitivne promjene na terenu u našem regionu, kao i evropski put za one koje teže da postanu članice EU.

S tim u vezi, upućujemo pohvale rumunskom predsjedavanju Vijećem EU i predsjedavanju Sarajeva SEECP-om za koorganizaciju Neformalnog sastanka za jačanje regionalne saradnje u Jugoistočnoj Evropi, održanom 22. marta 2019. godine u Sarajevu, koja je okupila direktore EU za Zapadni Balkan, političke direktore SEECP-a, kao i predstavnike EEAS i Evropske Komisije.

Ohrabrujemo naredna predsjedavanja da nastave ovaj dijalog.

JAČANJE SIGURNOSTI

Učesnice su u potpunosti opredijeljene da zajedno rade kako bi se efikasno suočile sa svim sigurnosnim prijetnjama u regionu.

Sigurnost Jugoistočne Evrope je glavni preduslov za sigurnost i stabilnost cijelog kontinenta.

Učesnice naglašavaju neophodnost koordiniranih napora u borbi protiv nasilnog ekstremizma i terorizma, organiziranog kriminala sa fokusom na moderno ropstvo, trgovinu ljudima, prisilnog rada, krijumčarenja oružja i municije, pranja novca i korupcije.

U ovom smislu učesnice pozdravljaju početak implementacije Integrativnog upravljanja internom sigurnošću i njegovog prvog stuba Inicijative Zapadnog Balkana za borbu protiv terorizma (WBCT).

Učesnice također pozdravljaju rezultate Sofijskog samita EU- Zapadni Balkan održanog u maju 2018. i Londonskog samita o Zapadnom Balkanu u okviru Berlinskog procesa, održanog u julu 2018. na polju sigurnosti i pokretanje implementacije Sofijske agende prioriteta i sigurnosnih opredjeljenja Berlinskog procesa.

Učesnice su uvjerene da izazov ilegalnih migracija može biti prevaziđen samo zajedničkom saradnjom svih članica SEECP-a i apeluju na Evropsku Uniju da ovom pitanju nastavi konkretno podržavati naš region.

Učesnice također prepoznaju značajnu ulogu Regionalne inicijative za migracije, azil i izbjeglice (MARRI), kao i Centar za provođenje zakona u Jugoistočnoj Evropi (SELEC) i njihov doprinos u oblasti upravljanja ilegalnim migracijama i borbe protiv trgovine ljudima.

EKONOMSKA SARADNJA, POVEZANOST I PROSPERITET REGIONA

Učesnice smatraju da je jačanje ekonomske saradnje između učesnica SEECP-a, kao i između ekonomija SEECP-a i EU od najveće važnosti za ekonomski rast, održivi razvoj i prosperitet građana Jugoistočne Evrope.

U ovom smislu, učesnice su u potpunosti svjesne hitnosti potrebe za proširenjem povezanosti unutar regiona, kao i regiona i EU.

Povezanost je shvaćena u mnogo širem smislu od onog infrastrukturalnog. Ovo podrazumijeva poslovnu povezanost, digitalnu povezanost, razmjene u oblasti kulture, povezivanje mladih itd.

Poboljšavanjem povezanosti, povećati će se sposobnost cijelog regiona da se takmiči na globalnom tržištu, kao i sveukupno blagostanje njegovih građana.

Učesnici naglašavaju veliki potencijal koji ima digitalizacija za transformaciju njihovih prvreda i prekograničnih veza, i zato preporučuju proširenje saradnje na ovom polju.

Učesnice pozdravljaju Drugi digitalni samit Zapadnog Balkana, koji je održan u Beogradu 4.-5. aprila 2019. godine.

Učesnice posebno pozdravljaju potpisivanje Sporazuma o reduciranju cijena usluga roaminga u javnim mobilnim mrežama u regionu Zapadnog Balkana od strane šest učesnica, kao važan korak u jačanju povezanosti građana regiona.

Učesnice shvataju potencijalnu prijetnju stabilnosti našeg ekonomskog napretka i održivog razvoja uzrokovanog egzodusom velikog broja obrazovanih i stručnih mladih ljudi u prosperitetnije ekonomije.

Ovaj fenomen nije percipiran samo privremeno, i on treba biti zajednički rješavan od strane svih zainteresovanih u regionu.

S tim u vezi, učesnici pozdravljaju okrugli sto sa temom “Od odljeva mozgova do priliva mozgova”, koji je organizovan u okviru predsjedavanja Sarajeva SEECP-om u aprilu 2019.

Učesnice SEECP-a smatraju da je od krajnje važnosti promocija pozitivne perspektive za mlade kao i pomoć u unapređenju njihovog prospeririteta u regionu SEECP-a povećanjem ekonomske saradnje i naglašavanjem evropske perspektive.

Kapaciteti mladih su također krucijalni za izgradnju stabilnijih i koherentnijih društava.

Poštujući ovo, učesnice pozdravljaju doprinos Regionalne kancelarije za mlade (RYCO) i Fonda Zapadnog Balkana (WBF) kao dijelove ambijenta saradnje u Jugoistočnoj Evropi.

Učesnice također pozdravljaju Konferenciju “Kako bolje odgovoriti evropskim aspiracijama mladih na Zapadnom Balkanu”, koju je organiziralo rumunsko predsjedavanje Vijećem EU uz podršku Evropske Komisije i Norveške kroz EEA i norveške grantove.

Događaj je organiziran u uskoj saradnji sa Vijećem za regionalnu saradnju i Regionalnom kancelarijom za mlade.

Konferencija održana u Bukureštu 28-29. maja 2019. godine je predstavljala važan korak ka održivom dijalogu između mladih u EU i u Zapadnom Balkanu, podstičući uzajamno razumijevanje, pomirenje i širu povezanost sa evropskim vrijednostima.

Učesnice daju punu podršku provođenju Agende ciljeva održivog razvoja UN-a 2030, kao mogućnosti za potpunu transformaciju našeg regiona u brojnim ekonomskim, socijalnim i okolišnim aspektima.

Prepoznavajući značaj ove Agende, sarajevsko predsjedavanje je organiziralo specijalne događaje i okrugli sto na ovu temu u aprilu ove godine.

PARLAMENTRNA SKUPŠTINA SEECP-a

Učesnice snažno podržavaju rad Parlamentarne skupštine SEECP-a, prepoznavajući krucijalni značaj uzajamne saradnje zakonodavnih tijela u našem regionu, posebno kroz dijeljenje najboljih praksi i lekcija naučenih u svim oblastima.

To je viđeno kao prikladan okvir za implementaciju evopskih standarda i harmonizaciju zakonodavnog rada sa Evropskom Unijom.

Učesnici odaju priznanje Parlamentarnoj skupštini Bosne i Hercegovine zbog uspješno vođene parlamentarne dimanzije predsjedavanja Sarajeva SEECP-om.

Učesnici su primili na znanje da se Parlamentarna skupština SEECP-a složila da se debate i rad na stvaranju potpuno funkcionalnog Stalnog sekretarijata zadrže visoko na Agendi kako bi se povećala njena efikasnost.

SEECP-RCC SINERGIJA

Na dvadesetu godišnjicu Pakta za stabilnost u Jugoistočnoj Evropi, što je bila paradigmatska ideja plasirana 1999. godine u Sarajevu i imala za cilj da donese pozitivne promjene u razvoju veza sigurnosti i stabilnosti u regionu, učesnice posebno cijene ulogu RCC-ja zbog njegovog neumornog rada na održivosti regionalnog progresa.

Efektivna i na rezultate orijentisana saradnja između učesnica SEECP-a, Evropske Unije i RCC-ja je donijela okvir regionalne saradnje, koji je postigao konkretne rezultate u digitalnoj povezanosti, mobilnosti radne snage, socijalnoj inkluziji i koheziji, rodnoj ravnopravnosti, parlamentarnoj i sigurnosnoj saradnji.

RCC se pokazao kao relevantan katalizator mnoštva regionalnih inicijativa i sveobuhvatna regionalna organizacija koja igra ključnu ulogu u povezivanju regiona sa EU i globalnom ekonomijom.

Regionalna saradnja nastavlja biti snažna pokretačka snaga EU integracije aspirirajućih učesnica SEECP-a.

RCC-jev operativni rast korespondira sa rastućim zahtjevima učesnica SEECP-a za bolje povezanim regionom, gdje stabilnost podstiće prosperitet i ekonomski rast vodi većoj ekonomskoj konvergenciji sa EU i drugim naprednim ekonomijama u svijetu.

Učesnice SEECP-a povjeravaju RCC-ju mandat za nastavak provođenja politike regionalne povezanosti na sve moguće načine.

S obzirom da se Strategija SEE 2020 privodi kraju, učesnice SEECP-a očekuju od RCC-ja da pripremi viziju post SEE 2020 Strategije u skladu sa Agendom održivih razvojnih ciljeva UN-a 2030.

Jedanaest godina konstruktivne i vizionarske sinergije između RCC-ja i okvira SEECP-a je donijelo ogromne promjene i dalo važne lekcije za budućnost.

Kako se mijenja svijet i rastu regionalni izazovi, tako je i neophodnost jačanja uloge RCC-ja sve prisutnija, na osnovama efektivne sinergije između SEECP-a i RCC-ja.

PREDSJEDAVANJE SARAJEVA SEECP-om

Učesnice izražavaju svoje uvažavanje predsjedavanju Sarajeva SEECP-om 2018/2019 i njegova postignuća pod motom “ Bolja povezanost za bolji život”.

Učesnice pozdravljaju prioritete postavljene od strane predsjedavanja Sarajeva SEECP-om, sa naglaskom na evropski strateški pristup uzimajući u obzir mnoge savremene izazove i mogućnosti u regionu.

Događaji i aktivnosti organizovani tokom predsjedavanja Sarajeva SEECP-om su osnažili ulogu SEECP-a i obogatili interakciju između njegovih učesnica.

Predsjedavanje Sarajeva je organiziralo sljedeće sastanke i događaje:
- Neformalni sastanak ministara vanjskih poslova SEECP-a u Banja Luci 5. septembra 2018.

- Stalni komitet Parlamentarne skupštine SEECP-a održan 1. decembra 2018. u Sarajevu.

- Treći SEECP Seminar za mlade diplomate u koorganizaciji sa RCC-jem, održan 28. februara 2019. u Sarajevu.

- Rumunsko predsjedavanje Vijećem EU i predsjedavanje Sarajeva SEECP-om su koorganizovali Neformalni sastanak o jačanju regionalne saradnje u Jugoistočnoj Evropi, održan 22. marta 2019. u Sarajevu.

- SEECP Business Forum je održan u periodu 17.-19. aprila u Sarajevu na marginama Sarajevo Business Foruma.

- Okrugli sto na temu: Izazovi za region Jugoistočne Evrope “Od odljeva mozgova do priliva mozgova”, organizovan 17. aprila 2019. godine u Sarajevu na marginama Sarajevo Business Foruma.

- Okrugli sto na temu: “ Razmjena mišljenja o provođenju Agende SDG UN-a 2030 u regionu SEECP-a, organizovan 17. aprila 2019. godine u Sarajevu na marginama Sarajevo Business Foruma;

- Stalni komitet Parlamentarne skupštine SEECP-a održan 21. juna 2019.

- Plenarna sesija Parlamentarne skupštine SEECP-a održana 22. juna 2019.

- Sastanak političkih direktora SEECP-a održan u Briselu 24. juna 2019.

- Sastanak ministara vanjskih poslova SEECP-a održan u Sarajevu 8. jula 2019.