Istraživanje bh. ljekara: Djeca sa Post-COVID 19

JU Opća bolnica „Prim. Dr Abdulah Nakaš“ Sarajevo organizator je Prvog Simpozija sa međunarodnim učešćem na temu: COVID I POSTCOVID, koji se održava 23. juna 2021. i 24. juna 2021. godine u Sarajevu.

Učesnici Simpozija su renomirani predavači iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske.

Jedan od predavača bila je i Akademik prof.dr. Senka Mesihović-Dinarević koja je zajedno sa doktorom Timurom Šećićem iz Poliklinike Eurofarm, prikazala studiju 70 djece iz Sarajeva sa Post-COVID-om, uz poseban osvrt na stanje koronarnih arterija i imunološki status.

Profesorica navodi, da CORONA virus bolest 2019 /COVID-19/ ima uticaj na globalno javno zdravstvo kao i sistem pružanja zdravstevnih usluga kod nas i u svijetu, kako u dječijoj tako i odrasloj populaciji.

Teški akutni respiratorrni sindrom Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) koji uzrokuje COVID-19, dostigao je nivo pandemije još u Martu 2020. godine. Pacijenti sa kardiovaskularnim riziko faktorima, dijagnosticiranom kardiovaskularnom bolešću i COVID-19, predstavljaju najosjetljiviju populaciju i imaju povećan stepen morbiditet i mortalitet.

Teška COVID-19 infekcija je udružena sa oštećenjem miokarda i srčanim aritmijama. To je nova bolest sa nedovoljno epidemioloških karakteristika i spektrom kliničkih nalaza kod djece. Trenutni podaci ukazuju da djeca imaju nižu incidencu ove bolesti sa predominacijom blažih formi, ali se mogu javiti i teške kliničke forme, kao što su akutni respiratorni distres sindrom i multisistemski inflamatorni sindrom, koji zahtjevaju hospitalizaciju na odjelima intenzivne njege i terapije.

Studija 70 djece /predhodno zdrave ili bez prisutnih srčanih bolesti/ uzrasta 2 dana do 18 godina, iz Sarajeva, je imala pozitivnu postcovid anamnezu. Oni su bili upućeni u Eurofarm kliniku u Sarajevu u periodu oktobar 2020. do aprila 2021. godine od strane lokalnih pedijatara ili su ih roditelji doveli na evaluaciju kardiovaskularnog sistema, koja je vršena od strane pedijatra kardiologa.

Uz kompletan pedijatrijsko kardiološki pregled, uočene su i ultrazvučno promjene dilatacije /proširenja/ koronarnih arterija kod dvoje djece uzrasta 14 godina koji su uz simptome /nedostatak zraka, senzacije u grudnom košu/ imali sniženu saturaciju /zasićenje/ kiseonikom, povišene laboratorijske nalaze upale srčanog mišića, promjene na elektrokardiogramu uz povišenu vrijednost imunoglobulina M. Pacijenti su tretirani prema protokolu uz nesteroidne antireumatike, antikuagulanciju, vitamine, te su se nakon perioda liječenja potpuno /klinički, laboratorijski i ultrazvučno/, oporavili.

Profesorica Mesihović-Dinarević naglašava da fokus svakog pedijatra, liječnika u primarnoj zdravstvenoj zaštiti danas, kod djece sa atipičnom simptomatologijom i pozitivnim ili suspektnim epidemiološkim podacima, treba biti i mogućnost COVID-19 infekcija. Kardiovaskularna i imunološka evaluacija neophodna je danas kod svih post Covid pacijenata s ciljem daljnjeg razumjevanja statusa ovih pacijenata, a sve prema preporuci Svjetske zdravstvene organizacije i Centra za kontrolu bolesti.