Na Aljasci temperatura 32 stepena, Sibir u plamenu, nestaju glečeri na Grenlandu

Krajem jula došlo je do najvećeg otapanja lednika na Grenlandu, kada se nekoliko milijardi tona vode slilo u Atlantski okean, što je automatski dovelo do podizanja svjetskog nivoa mora.

Istovremeno, na Aljasci su zabilježene rekordne temperature, dok u Sibiru bukte požari, a vatra je zahvatila tri miliona hektara šume. Velike posljedice vrelog vala osjećaju se i širom Europe gdje je u većini država izmjerena najviša temperetura otkad se vrše mjerenja, prenosi Kurir.

 Topljenje glečera je direktno prouzrokovala topla zračna masa koja je do Grenlanda došla nakon što je Europi donijela nevjerovatno visoke temperature. To pokazuju i podaci kojima raspolaže NASA, te se lako da primjetiiti koliko je temperatura zraka posljednje nedjelje jula bila iznad prosjeka u odnosu na raniji period. Do ovih podataka se došlo primjenom Godard sistema za posmatranje Zemlje (GEOS), a koji ukazuju na temperaturu izmjerenu na visini od 2 metra iznad zemlje.

Nekoliko prizmenih instrumenata koji vrše mjerenja, uključujući i jedan na meteorološkoj stanici koja se nalazi na najvišem dijelu centralnog područja Grenlanda, rijetko je moguće zapaziti skok temperature do 0 stepeni. No, 30. jula se desilo nešto neočekivano, te je temperatura u tom dijelu otoka ne samo dostigla pomenutu temperaturu nego je i prešla istu.

Da čitava situacija bude dramatičnija, povećanje je bilo na snazi čitavih 11 sati! To je skoro dvostruko više u odnosu na posljednje veliko topljenje iz jula 2012. godine. Visoke temperature dovode do toga da se voda koja se stvara otopljavanjem lednika koncentriše na površini ledenog pokrivača. To prikazuje i fotografija koju je NASA usnimila 30. jula na sjeverozapadu Grenlanda, na samoj ivici ledenog pokrivača. Topljenje tokom ljetnjih meseci je ovdje, na periferiji, uobičajeno.

200 billion tonnes of water were lost in a single month.

 Learn more about how climate change is affecting Greenland's ice sheet: https://t.co/aMJ5AgGMLq #environment #nature pic.twitter.com/qVvRg118f9

— World Economic Forum (@wef) August 5, 2019

Ipak, teško da bi se isto moglo tvrditi za otapajuću površinu koja zauzima gotovo milion kilometara kvadratnih ledenog pokrivača, kao što se desilo tokom 30. i 31. jula. Ipak, treba reći i da je površina koja se topi danas mnogo manja u odnosu na onu iz 2012. godine. Jedan od razloga za ovakvo stanje stvari može biti i neuobičajena putanja tople zračne mase, koja je ove godine došla istoka, umjesto sa zapada, što se inače dešava.

 Polje visokog zračnog pritiska koje je prešlo preko Aljaske u junu 2019. pokrenulo je val vrućina neviđenog inzentiteta.

Temperature koje su u nekim delovima Aljaske dostizale 26, pa i 32 stepen Celzijusove skale, oborile su više temperaturnih rekorda svih vremena.

Anchorage, Kenai i King Salmon oborili su rekorde svih vremena četvrtog jula 2019. Na Dan nezavisnosti, u Anchorageu temperatura je dostizala 32 stepena Celzijusa, dok je najviša zabeležena temperatura do tada bila 29 stepeni Celzijusa 14. juna 1969. Anchorage bilježi najviše dnevne temperature još od 1952. godine.

Vrućine su neobične i po dužini trajanja. U Anchorageu je zabilježena temperatura od 26 stepeni Celzijusa šest dana zaredom, dok je uobičajena temperatura za juli 18 stepeni Celzijusa.

Mapa prikazuje temperaturu zraka na visini od dva metra iznad tla osmog jula 2019. Najtamnije obilježena područja su ona na kojima je temperatura oko 32 stepena Celzijusa.

U mnogim dijelovima Aljaske temperaturu prati gust dim. Požari izazvani udarom groma u područjima oko Fairbanksa gore od 21. juna 2019. Požari su se razbuktali i južno od Kojuku prirodnog rezervata petog jula. Požari su obično najintenzivniji posle podne, kada su temperature obično najviše.

Meteorolozi u Fairbanksu javili su da je vidljivost pala ispod 1.600 metara zbog dima, a senzori kvaliteta vazduha u gradu bilježe nagli rast koncentracije čestica u zraku. Na fotografiji koju je snimila Stanica Tulik, vidi se da dim zamagljuje sunce duž reke Chena u Fairbanksu. Do devetog jula na Aljasci je zabilježeno 38 velikih požara, koji su zahvatili ukupno 280.000 hektara - oko 52 posto cjelokupne površine koja je izgorjela u SAD tokom 2019, pokazuju podaci Nacionalnog međuagencijskog požarnog centra.

Europa se bori sa nezapamćenim toplotnim valom koji je zabilježio rekordno visoke temperature u tri zemlje i već je povezan sa najmanje pet smrtnih slučajeva. Toplota razara sjevernu i zapadnu Europu temperaturama koje su već zabilježile rekorde u Njemačkoj, Belgiji i Holandiji samo mjesec dana nakon što je još jedan veliki val toplote pogodio kontinent. U Holandiji je najviša zabilježena temperatura bila u Eindhovenu, gdje je nedavno izmjereno 39,3 stepeni.

Većina zemlje je pod narandžastim upozorenjem. U Njemačkoj je živa prošle nedelje dostigla 41,5 C u sjeverozapadnom gradu, dok je u francuskoj prijestonici izmjereno 42,6 stepeni. U prošli utorak je u francuskom Bordeuaxu zabilježena temperatura od 41,2 stepena i tako u ovom gradu oboren rekord iz 2003. godine kada je živa u toplomjeru bila na 40,7 stepeni.

U Belgiji je, kao i u mnogim dijelovima zapadne Europe, u četvrtak zabilježena rekordna temperatura od 41,8 stepeni i to u mestu u Begijnendijk, 30 kilometara istočno od Brisela. Španija i Portugal bore se sa požarima kako temperature rastu, a Italija je izdala upozorenja na požar. Luksemburg, Italija i Švedska se takođe suočavaju sa temperaturama višim od 30 stepeni.