Danas izricanje drugostepene presude Vojislavu Šešelju

Pretresno vijeće Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ), u svojoj presudi izrečenoj 31. marta 2016. godine, oslobodilo je Vojislava Šešelja po svim tačkama optužnice.

Šešelj je bio terećen po tri tačke optužnice za zločine protiv čovječnosti (progon, deportacija i nečovječno postupanje) i po šest tačaka optužnice za kršenja zakona ili običaja ratovanja (ubistvo, mučenje i surovo postupanje, bezobzirno razaranje, uništavanje ili hotimično nanošenje štete ustanovama namenjenim religiji ili obrazovanju, pljačkanje javne ili privatne imovine) za koje je navedeno da su počinjeni otprilike od augusta 1991. do septembra 1993. protiv nesrpskog stanovništva Hrvatske, Bosne i Hercegovine (BiH) i pokrajine Vojvodina u Republici Srbiji.

Prema optužnici, Šešelj je bio optužen da je neposredno izvršio, podsticao i pomagao i podržavao izvršenje tih krivičnih dela, uključujući putem učestvovanja u udruženom zločinačkom poduhvatu (UZP) čija je svrha bila trajno uklanjanje većine hrvatskog, muslimanskog i drugog nesrpskog stanovništva iz dijelova Hrvatske, BiH i Vojvodine u Srbiji.

Pretresno vijeće MKSJ-a izreklo je Šešelju oslobađajuću presudu po svim tačkama optužnice, odlukom većine sudija po osam tačaka i jednoglasnom odlukom po jednoj tački.

Većina sudija, uz suprotno mišljenje sudije Lattanzi, konstatovala je da tužilaštvo nije dokazalo postojanje zločinačkog cilja, pravnog uslova za UZP.

Suđenje je počelo 27. novembra 2006. pred MKSJ-om, a ubrzo poslije toga postupak je bio odgođen zbog zdravstvenog stanja Šešelja.

Suđenje je ponovo počelo 7. novembra 2007, a tužilaštvo je okončalo izvođenje svojih dokaza 13. januara 2010. Pretresno vijeće je 4. maja 2011. donijelo usmenu odluku na osnovu pravila 98bis Pravilnika o postupku i dokazima MKSJ, kojom je odbačen zahtjev za izricanje oslobađajuće presude koji je podnio Šešelj. Sudija Antonetti je priložio suprotno mišljenje. Nije bilo dokaznog postupka odbrane, a strane u postupku su iznijele svoje završne riječi od 5. do 20. marta 2012.

Tužilaštvo Mehanizma je 2. maja i 29. augusta 2016. podnijelo svoju najavu žalbe protiv prvostepene presude MKSJ-a pred Mehanizmom, a 29. augusta iste godine je dostavilo javnu redigovanu verziju svog žalbenog podneska. Šešelj se nije žalio na prvostepenu presudu. Žalbeno vijeće Mehanizma 13. decembra 2017. saslušalo je usmene argumente u žalbi koju je uložilo tužilaštvo.

Vijeće sigurnosti Ujedinjenih nacija osnovao je 22. decembra 2010. Mehanizam radi provođenja više osnovnih funkcija Međunarodnog krivičnog suda za Ruandu i MKSJ-a poslije okončanja njihovih mandata, uključujući okončanje ograničenog broja predmeta koji su nasljeđeni iz rada dvaju sudova.