Da li Donald Trump postaje "predsjednik Europe": Paradoks u Briselu

Evropski federalisti dugo sanjaju o predsjedniku EU, a sada, paradoksalno, taj „predsjednik“ možda sjedi u Bijeloj kući.

Tokom neformalnog razgovora u Ovalnom uredu, bivši američki predsjednik Donald Trump izjavio je da ga evropski lideri zovu "predsjednikom Evrope". Iako su u Briselu tu tvrdnju ismijali, sama izjava odražava neugodnu istinu: EU sve češće izgleda kao da prepušta američkom predsjedniku vodeću ulogu u svojim poslovima.

Trumpova administracija tokom njegovog drugog mandata pokazuje izuzetno jak uticaj na evropske odluke od trgovine do sigurnosti. Na samitu NATO-a, Trump je čak objavio poruku u kojoj ga generalni sekretar NATO-a zove „tatom“, a sporazum potpisan u Škotskoj o trgovini između EU i SAD bio je toliko jednostran da su ga mnogi uporedili sa „predajom“.

Trending

Lino i dm udružuju snage za podršku Roditeljskim kućama u Sarajevu i Tuzli

Najviše zabrinjava činjenica da evropski lideri sve češće traže Trumpovu pomoć čak i za unutrašnje probleme Unije poput molbe da izvrši pritisak na mađarskog premijera Viktora Orbána da odblokira ukrajinsko članstvo u EU. Iako bez rezultata, sam čin je dodatno učvrstio Trumpovu poziciju neformalnog "kuma Evrope".

Nekada poznata po svom "briselskom efektu", kada su kompanije i države prilagođavale svoje politike evropskim standardima, EU sada djeluje defanzivno. Nedavna odluka o kazni Googleu donijeta je u tišini, bez konferencije za medije, dok je Trump na društvenim mrežama obećao da će „braniti američke firme od evropskih udara“.

U Briselu je zavladalo prebacivanje krivice. Jedni okrivljuju Evropsku komisiju, drugi nacionalne lidere koji su, u strahu od eskalacije s Amerikom dok prijeti rat na istoku, pristali na sve. Bivši američki ambasador pri EU Anthony Gardner smatra da je ključni problem nedostatak evropske solidarnosti i spremnosti da se odupru pritiscima.

Ipak, još ima nade. Istraživanja pokazuju da građani žele snažniju i suvereniju EU, a sve više intelektualaca i bivših lidera, poput Maria Draghija, poziva na temeljnu reformu Unije. U nedavnom govoru u Italiji, Draghi je rekao da EU više ne može biti samo regulator već mora postati pravi politički akter.

Ako Evropa ne želi da joj narednih 100 godina prolazi pod američkim tutorstvom, jasno je: vrijeme je da se probudi.