Nezavisni odbor KS-a: U Upravi policije vlada atmosfera nekažnjivosti

Nezavisni odbor izvršio je analizu dokumentacije u vezi s provođenjem unutrašnje istrage i disciplinske postupke protiv policijskih službenika Uprave policije Ministarstva za unutrašnje poslove Kantona Sarajevo (MUP KS-a) obuhvaćenih izvještajem AD hoc tijela za vršenje nadzora nad zakonitošću rada MUP-a KS u predmetu Dženan Memić te zaključuju da u Upravi policije MUP-a KS-a vlada atmosfera nekažnjivosti i nezamjeranja.

Iz Nezavisnog odbora navode kako je obesmislen disciplinski sistem, odnosno sistem odgovornosti policijskih službenika. 

Nezavisni odbor je razmatrao i pitanje eventualne odgovornosti Policijskog komesara i došao do zaključka da ona ne postoji jer je sporni period obuhvaćen mandatom bivšeg policijskog komesara, a da je Mevludin Halilović imenovan za Policijskog komesara u mjesecu junu 2017. godine.

"Da bi se ubuduće izbjegle ovakve situacije i manipulacije s disciplinskim postupkom i rokovima zastare disciplinskog postupka, predlažemo Skupštini Kantona Sarajevo usvajanje izmjena Zakona o policijskim službenicima Kantona Sarajevo u pogledu odredbi o rokovima zastare", saopćeno je iz Nezavisnog odbora.

"Pravilnom primjenom postojećeg disciplinsko-pravnog okvira i uz opredijeljenost menadžmenta da je zaštita integriteta policijskih službenika i ugleda policije na prvom mjestu, stvorila bi se profesionalnija radna atmosfera te ostvarili principi generalne i specijalne prevencije disciplinskih prekršaja. Također, ugled policije bi bio na većem nivou. Nažalost, navedena atmosfera nekažnjivosti i nezamjeranja nije prisutna samo u horizontalnom smislu (između pojedinih policijskih službenika, što je do neke mjere i shvatljivo) već je ista podstaknuta nečinjenjem menadžmenta u smislu disciplinskog sankcionisanja policijskih službenika", navodi se u saopćenju.

Nezavisni odbor navodi i da u najvećoj mjeri zabrinjava činjenica da sve ukazuje da se radi o smišljenom "prikrivanju" disciplinske odgovornosti policijskih službenika.

S obzirom na nadležnost Nezavisnog odbora najvažniji je dio analize koji se odnosi na postupanje policijskog komesara koji ima pravo i obavezu da vrši nadzor nad radom Uprave policije i primjenom policijskih ovlaštenja.

Nezavisni odbor tvrdi kako je iz navedene dokumentacije vidljivo da je Mevludin Halilović, tada načelnik uniformirane policije (u daljem tekstu zamjenik) primio akt Službe za skupštinske poslove Skupštine Kantona Sarajevo u kojem su sadržani zaključci Skupštine Kantona Sarajevo održane 31. januara 2017. godine, u čijem prilogu je dostavljen Izvještaj Ad hoc tijela za vršenje nadzora nad zakonitošću rada Uprave policije u predmetu Dženan Memić.

Osim da je 03. februara 2017 godine (petak), navedeni akt signiran na nadležne organizacione jedinice, iz navedene dokumentacije se ne vidi da je policijski komesar preduzeo druge radnje kako bi se osigurala realizacija navedenih zaključaka te disciplinsko sankcioniranje policijskih službenika.

Nakon tri dana, 06. februara 2017. godine (ponedjeljak), Jedinica za profesionalne standarde održava interni sastanak. Dan poslije donosi Plan rada. Svim učesnicima u ovim postupcima, i to u momentu postupanja, poznata je činjenica da postoji mogućnost nastupanja apsolutne zastare i to u vrlo kratkom roku.

"U konkretnom slučaju, može se osnovano zaključiti da su pojedini predmeti smišljeno ulazili u zastaru iako su se disciplinski postupci, ukoliko postoji opredjeljenje i atmosfera kažnjivosti za počinjene disciplinske prekršaje, mogli brzo i efikasno završiti. Umjesto hitnog preduzimanja aktivnosti i takve naredbe od strane zamjenika policijskog komesara, prva aktivnost je dostavljanje dopisa Komisiji za sigurnost Skupštine KS (08. februar 2017 godine) te urgiranja 21. februara 2018. godine (koje je potpisao zamjenik policijskog komesara), u kojima se traži dostavljanje dokumentacije na osnovu koje je nastao Izvještaj ad hoc tijela.

Iz odgovora Komisije za sigurnost jasno je da je Uprava policije već imala kontakte s Kantonalnim tužilaštvom KS-a koje je izrazilo svoj stav da se ta dokumentacija ne dostavlja Upravi policije s obzirom na to da je u toku provođenje istražnih radnji u cilju utvrđivanja odgovornosti i eventualnog procesuiranja osoba koja se pominju u Izvještaju. S obzirom na to, jasno je da je zamjeniku policijskog komesara od ranije poznata ta činjenica i da je ona kao takva bila sekundarna u odnosu na hitnost preduzimanja pojedinih aktivnosti u cilju utvrđivanja disciplinske odgovornosti - ističu  iz Nezavisnog odbora.

Smatraju da je posebno simptomatično da se u urgenciji Komisiji za sigurnost 21. februara 2017. godine, apostrofira mogućnost nastupanja zastare (u nekim predmetima već je tada zastara nastupila), što direktno implicira da je odgovornost se nastojala prebaciti na Komisiju za sigurnost.

Također, pojedine karakteristike disciplinskih predmeta te posebno hronologija pojedinih radnji u postupku, govori o osmišljenom zastarijevanju ovih predmeta i to kako slijedi:

- Za disciplinski prekršaj počinjen 16. februara 2016 godine u kojem zastara nastupa na dan 16. februar 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde podnosi Izvještaj o sprovedenoj istrazi dana 15. februar 2017 godine a disciplinski tužilac konstatuje zastaru na dan 24. februar 2017. godine;

- Za disciplinski prekršaj počinjen između 19-22. februara 2016. godine u kojem zastara nastupa na dan 22. februara 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde podnosi Izvještaj o sprovedenoj istrazi dana 15. februara 2017. godine, disciplinski tužilac zahtjeva pokretanje disciplinskog postupka na dan 20. februara 2017. godine, a disciplinska komisija konstatuje zastaru 24. februara 2017. godine;

- Za disciplinski prekršaj počinjen 29. februara 2016. godine u kojem zastara nastupa na dan 29. februara 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde podnosi Izvještaj o sprovedenoj istrazi dana 21. februara 2017. godine, disciplinski tužilac zahtjeva pokretanje disciplinskog postupka na dan 24. februara 2017. godine, a disciplinska komisija konstatira zastaru 02. marta 2017. godine;

- Za disciplinski prekršaj počinjen 09. februara 2016. i 14. 03. 2016. godine godine u kojem zastara nastupa ili na dan 16. februara 2017. godine ili na dan 14. mart 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde konstatuje zastaru.

Pored gore navedenih, vođena su još dva disciplinska postupka koja su po svojim karakteristikama još interesantnija i to:

- Za disciplinski prekršaj počinjen 12. 05. 2016. godine u kojem zastara nastupa na dan 12. 05. 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde podnosi Izvještaj o sprovedenoj istrazi dana 13. 03. 2017. godine, disciplinski tužilac zahtjeva pokretanje disciplinskog postupka na dan 04. 04. 2017.godine, a disciplinska komisija donosi Rješenje o pokretanju disciplinskog postupka na dan 10. 04. 2017. godine. Dana 12. 04. 2017. godine, disciplinska komisija donosi Zaključak o prekidu disciplinskog postupka do okončanja krivičnog postupka ili do okončanja krivične istrage. Dana 15. 09. 2017. godine disciplinska komisija konstatuje zastaru na dan 12. 05. 2017. godine. U ovom slučaju disciplinska komisija ne vodi računa da je procesnom radnjom odnosno donošenjem Zaključka o prekidu disciplinskog postupka do okončanja krivične istrage, došlo i do eventualnog prekida roka za zastarjelost pokretanja i vođenja disciplinskog postupka niti se u svom obrazloženju osvrće na tu činjenicu.

- Za disciplinski prekršaj počinjen 25. 07. 2016 godine u kojem zastara nastupa na dan 25. 07. 2017. godine, Jedinica za profesionalne standarde podnosi Izvještaj o sprovedenoj istrazi dana 13. 03. 2017 godine, disciplinski tužilac zahtjeva pokretanje disciplinskog postupka na dan 14. 04. 2017.godine, a disciplinska komisija donosi Rješenje o pokretanju disciplinskog postupka na dan 18. 04. 2017. godine. Istog dana 18. 04. 2017. godine, disciplinska komisija donosi Zaključak o prekidu disciplinskog postupka do okončanja krivičnog postupka ili do okončanja krivične istrage. Dana 22. 09. 2017. godine disciplinska komisija, za razliku od prethodnog slučaja ne konstatuje zastaru pokretanja i vođenja disciplinskog postupka već odlučuje u meritumu te donosi Rješenje kojom oslobađa disciplinski optuženog od optužbi. U ovom slučaju disciplinska komisija se u obrazloženju uopće ne osvrće na zastaru pokretanja I vođenja disciplinskog postupka.

"Dva prethodna postupanja u disciplinskim predmetima još zornije prikazuju situaciju koja je kao takva neprimjećena kao pogrešna, kao uostalom niti sve prethodne. Nadzor nad radom Uprave policije i primjenom policijskih ovlaštenja je dodatno ugrožena činjenicom da se u godišnjem ocjenjivanju rada policijskih službenika pojedinim policijskim službenicima koji su gore navedeni data ocjena rada Odličan što je jedan od bitnih uslova za napredovanje u službi. Činjenica je da je do toga došlo te su dva policijska službenika i unaprijeđena u viši čin.
Rješenje o ocjeni rada policijskih službenika koji su bili predmetom disciplinskog postupka zbog propusta u radu u predmetu 'Dženan Memić' za period 2017. godine, na prijedlog neposrednih rukovodioca, potpisao je Policijski komesar ocjenivši ih sa ocjenom 'odličan' i isti su činovani u viši čin.

Iako formalno-pravno nije bilo prepreka za navedeno postupanje jer nije utvrđena disciplinska odgovornost policijskih službenika (predmeti su otišli u zastaru) Nezavisni odbor smatra da iz moralnih i profesionalnih razloga Policijski komesar je bio obavezan odbiti prijedlog dostavljenih ocjena čime bi pokazao posvećenost integritetu i ugledu policije", kaže se u saopćenju.