Borba protiv klimatskih promjena: BiH predvodi najveću koordinisanu sadnju medonosnog drveća

Kroz sadnju više od 17.000 sadnica medonosnog drveća Bosna i Hercegovina se ističe kao regionalni primjer dobre prakse u borbi protiv klimatskih promjena i očuvanju biodiverziteta.

Broj sadnica do kraja ove godine zahvaljujući projektu BeeAlive 2 – Ublažavanje klimatskih promjena će narasti na gotovo 40.000 sadnica, a Organizacija NODAS je u okviru projekta potpisala ugovor o saradnji sa Univerzitetom u Sarajevu, Poljoprivredno-prehrambenim fakultetom, dok u realizaciji predviđenih aktivnosti učestvuju Prirodno-matematički fakultet, Šumarski fakultet i Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB).

"Naš stručni tim sada značajno podržava i Univerzitet u Sarajevu, jer želimo razvijati širok i interdisciplinaran pristup, u skladu s kompleksnošću klimatskih promjena. Testiramo rješenja koja s jedne strane štite oprašivače ključne za poljoprivredu, a s druge im omogućavaju uslove za opstanak kroz sadnju medonosnog drveća. Sadnju ciljano vršimo i na područjima koja su često zapuštena, degradirana ili izostavljena iz klasičnih pošumljavanja, kako bismo povećali efekte projekta", rekao je Šemsudin Maljević, iz Organizacije NODAS koja implementira projekat BeeAlive2.

Trending

Bosna i Hercegovina saznala potencijalne rivale u grupi na Svjetskom prvenstvu

Podcrtavaju kako se temelji na sistemskom, interdisciplinarnom modelu rada, koji povezuje nauku i praksu u oblasti zaštite okoliša i prilagođavanja klimatskim promjenama:

"Pčelarstvo se koristi kao strateška tačka djelovanja, kroz koju se povezuju mjere očuvanja biodiverziteta, lokalni razvoj i zakonodavni napori. Istražujući pčelarstvo dobijamo vrijedne uvide o lokalnoj flori i fauni a kroz razna istraživanja i pedološke analize tla, projekat gradi temelje za obnovu i održivo upravljanje pčelinjom pašom. Identifikovane vrste potvrđuju se laboratorijskim metodama, digitalizuju se podaci sa terena, kao što je registar pčelara i pčelinjaka, a kvalitet i autentičnost meda se analizira kroz fizičko-hemijsku i melisopalinološku analizu. Stoga će ovi podaci i biti integrisani u Lokalne Akcione Planove koji daju odgovore na pitanje kako djelovati lokalno."

Sadnja se realizuje u opštinama i gradovima Milići, Tešanj, Berkovići, Livno i Tuzla, u različitim klimatskim zonama, a obuhvaćene su degradirane šumske terene, poljoprivredna zemljišta, klizišta, plavna područja i nasipi, kao i saobraćajnice, čime se povezuju mjere očuvanja prirode s prevencijom nepogoda i razvojem pčelarske infrastrukture.

"Posebno važno je da se sadnja odvijala na javnim i privatnim parcelama, uključujući zemljišta u vlasništvu opština, gradova, šumskih gazdinstava i fizičkih lica, u koordinaciji s lokalnim vlastima i udruženjima. Sadile su se u najvećoj mjeri autohtone i divlje vrste: lipa, trešnja, divlja jabuka i kruška, kesten, javor i lavanda, kao i bagrem i druge medonosnice – s ciljem obogaćivanja pčelinje paše i prilagođavanja ekosistema promjenjivoj klimi", pojašnjavaju iz NODAS-a dodajući kako je istovremeno ulagano i u razvoj samih pčelara:

"Direktne investicije obezbijedile su opremu za individualna pčelarska gazdinstva – s fokusom na mlade, žene i druge ranjive grupe, udruženja pčelara su podržana kroz nabavku opreme i razvoj proizvodnih kapaciteta kako bi postali finansijski održivi i operativno funkcionalni. Pored toga, održano je preko 30 edukativnih događaja koji su obuhvatili ekologiju i biodiverzitet, upravljanje borbom protiv klimatskih promjena, uticaj pčelarstva na lokalne politike, organizacioni i finansijski razvoj udruženja."

 Na osnovu rezultata sa terena, projekat aktivno doprinosi i unapređenju zakonodavstva u oblasti pčelarstva – uključujući implementaciju Zakona o pčelarstvu RS, Pravilnika o pčelarstvu u Federaciji BiH, te EU predpristupnih smjernica. U toku je izrada i testiranje novih mjera koje će biti predložene nadležnim institucijama. U 2025. godini, zajedno sa četiri partnerske općine, direktno investiramo gotovo 480.000 KM, čime ćemo značajno doprinijeti sanaciji trenutnih šteta u sektoru pčelarstva.

Projekat implementira NODAS – Udruženje za razvoj i afirmaciju društva iz Sarajeva, finansiran od strane Njemačkog saveznog ministarstva za ekonomsku saradnju i razvoj (BMZ), uz sufinansiranje projektnih opština i gradova. te učešće njemačke organizacije Help – Hilfe zur Selbsthilfe.

BeeAlive 2 se tako pozicionira kao primjer integrisanog modela koji povezuje nauku, lokalni razvoj, zaštitu okoliša i ekonomsku održivost – i time daje doprinos stvaranju klimatski otpornih i biološki bogatih lokalnih zajednica.