Protiv hidrocentrale u nacionalnom parku Sutjeska

Ekološki aktivisti iz Banja Luke upozoravaju da bi jedan od dva nacionalna parka na teritoriji Republike Srpske, Nacionalni park Sutjeska, uskoro mogao biti uništen i to na svojim navrijednijim mjestima: kanjonima i neposrednoj blizini prašume Perućica.

Vlada Republike Srpske je u februaru 2012. godine donijela Odluku kojom se daje suglasnost za izgradnju malih hidroelektrana na području Nacionalnog parka Sutjeska.

Prema mišljenju Društva za zaštitu prirodnog naslijeđa “Arbor Magna” i Centra za životnu sredinu, ovakva odluka je sramna i pokazuje nemoć nadležnih da sačuvaju i ono malo teritorije koju smo stavili pod zaštitu.

Uprkos naučnim podacima o visokoj stopi endemizma, izuzetnoj vrijednosti geo- i biodiverziteta kanjonskih ekosistema, trenutnoj i potencijalnoj mogućnosti iskorištavanja tih kanjona u svrhe avanturističkog turizma, nadležni rijeke Sutjeska, Hrčavka i Jabušnica vide samo kao hidropotencijal za stvaranje manje od 15 MW električne energije. 

"Žubor legendarnih riječica usahnuće, i one će biti pretvorene u nizove vještačkih akumulacija, koje će nakon par decenija biti zatrpane sedimentima, ostajući kao spomenici bahatosti naše generacije", poručuju aktivisti

Činjenice su da Republika Srpska električnu energiju izvozi, da Nacionalni park Sutjeska ima skromne potrebe za električnom energijom, a da se u neposrednoj blizini, na rijeci Drini, već planira nekoliko velikih hidroelektrana. Postavlja se pitanje, čiji je ovdje interes u pitanju?

Ovakav plan se oštro kosi sa principima na kojima je osnovan sam Nacionalni park, te je u suprotnosti sa evropskim i međunarodnim praksama i legislativama koje regulišu zaštitu prirode, prije svega Emerald i Natura 2000 – panevropske mreže. Ako se ove koncesije realizuju, Nacionalni park Sutjeska će izgubiti smisao postojanja, a pripremljene osnove za evropske integracije u oblasti zaštite biodiverziteta biće revidirane i degradirane na niži nivo, saopćeno je .

Pozivamo Vladu Republike Srpske da odustane od ovakvog štetnog i sramotnog plana, te da se okrene jačanju Javnih ustanova koje upravljaju i štite zaštićena područja, da podstiču razvoj lokalnih zajednica, a na polju energetike da daju prednost obnovljivim izvorima energije i energetskoj efikasnosti.

Kako se radi o nacionalnom parku s jedne strane, te o hidroelektranama koje su proglašene objektima od interesa s druge strane, smatramo da je važno da se javnost upozna s ovim planovima, te da se otvori široka javna rasprava i donese odluka koja je u skladu s mišljenjem javnosti i struke.