Kratki vodič kroz prehladu i gripu: Šta raditi kada je nos začepljen?

Piše: mr ph. Davorka Kopanja

Pred nama su hladniji dani, a prehlada i gripa dolaze zajedno sa padom temperatura. Zajedno sa prehladom i gripom dolaze i simptomi koji nam najviše smetaju, a to su začepljen nos, curenje iz nosa, povišena temperatura, glavobolja, kašljanje i kihanje.

Zato je ovo pravo vrijeme da se podsjetimo da je prevencija prehlade i gripe vrlo važna: trebamo pravilno i često prati ruke, što predstavlja i najbolji način da se smanji prenošenje virusa naročito poslije kihanja ili kašljanja. Potrebno je izbjegavati kontakt sa osobama koje su prehlađene, zatvorene postore u kojima boravi veliki broj ljudi. Treba ispirati nos i grlo, naročito nakon boravka u kolektivima. S druge strane, veoma je bitno ojačati imunitet uz pravilnu ishranu i unošenje antioksidanasa.

U hladnijim danima začepljen nos je jedan od prvih simptoma prehlade. Javlja se zbog upale i otoka sluznice nosa koju uzrokuju virusi, ali čemu doprinosi i suh i zagadjen vazduh tokom zimskih dana. Otok sluznice nosa, te nemogućnost disanja na nos predstavlja problem za sve, bez obzira na uzrast, jer, ne samo što remeti san i normalne dnevne aktivnosti, već može spriječiti oticanje sekreta i dovesti do upale sinusa.

Sluznica nosa predstavlja i prvu liniju odbrane gornjih disajnih puteva od virusa, te je važno da sluznicu redovno čistimo i vlažimo i da nos održavamo prohodnim. Na ulogu nosa pomislimo uglavnom onda kada imamo problem, odnosno kad nos curi ili je začepljen, kad teško dišemo, imamo osjećaj suhoće nosa ili kad izgubimo čulo mirisa.

Uzroci koji dovode do ovih stanja su različiti, kao i mehanizmi njihovog nastanka. Međutim, kada je potrebno brzo i efikasno riješiti začepljen nos, kao, na primjer, kod prehlade, alergijskog rinitisa,upale sinusa ili srednjeg uha preporučuje se kratkotrajna primjena nazalnih dekongestiva, lijekova koji mogu da "odčepe nos".

Iskustva farmaceuta govore da u apoteke najčeće dolaze pacijenti sa prehladom koji traže efikasno rješenje protiv začepljenog nosa, odnosno lijek koji će brzo djelovati. Sprej za nos je dobro rješenje kako bi se brzo i efikasno olakšale tegobe začepljenog nosa. Dobro je da rastvor spreja za nos sadrži aktivnu supstancu ksilometazolin, jer upravo ona brzo sužava krvne sudove sluznice nosa, dovodi do smanjenja otoka i obezbjeđuje prohodnost nosa.

Dodatak morske vode je uvijek koristan, jer ona pomaže vlaženju sluznice nosa i obnavljanju njene normalne funkcije. Poželjno je birati proizvode koji ne sadrže konzervans, jer on sam po sebi može šteiti sluznici nosa. Bez obzira na vrstu spreja, pacijenti se, prije prve upotrebe, bilo kog lijeka, trebaju posavjetovati sa svojim ljekarom ili farmaceutom.