199 godina od smrti književnice Jane Austen

18.07.16. 21:44

Radiosarajevo.ba

199 godina od smrti književnice Jane Austen — EPA / Jane Austen na novčanici od deset funti

Iako sigurno nije bila dovoljno cijenjena za vrijeme svog života, njena inteligencija, humor, ironičan pogled na svijet i život žene u tom dobu, te sposobnost duboke opservacije učinili su je jednom od najvećih spisateljica svih vremena.

Rođena kao sedmo dijete Georgea (1731-1805) i Cassandre Austen (rođena Leigh, 1739-1827), u Hampshireu, 16. decembra 1775. godine, Jane Austen je školovana kod kuće.

Imala je šestero braće, a sa starijom sestrom Cassandrom bila je naročito bliska. Jane se, kao ni Cassandra, nikad nije udavala. Jedini portret Jane Austen loše je obojena skica koju je navodno njena sestra Cassandra načinila, a nalazi se u Londonu. Njena su braća, Francis i Charles, pristupila mornarici i postali admirali. Osnovno obrazovanje Jane je dobila 1783. godine - prvo u Oxfordu pa u Southamptonu.

Već u ranoj dobi je počela pisati satiru i skečeve na osnovu popularnih novela. U dvadesetprvoj godini, počela je pisati novelu The First Impressions, ranu verziju čuvene Pride and Prejudice.

Upravo je Pride and Prejudice postao jedna od najčitanijih i najpoznatijih novela, sa zagonetnim likovima poput Fitzwilliama Darcyja i Elizabeth Bennet (BBC-jeva istoimena serija iz 1995. proslavila je Colina Firtha i Jennifer Ehle, a najviše ženskih uzdaha izmamila je čuvena scena na jezeru).

Godine 1801, kada se njen otac penzionisao, Jane Austen je preselila sa porodicom u Bath.

Dvije godine kasnije, prodala je prvu verziju Northanger Abby izdavaču u Londonu, no njena prva novela koja je objavljena, bila je Sense and Sensibility. Nju je objavila o vlastitom trošku 1811., a ostale knjige su ugledale svjetlo dana u naredne tri godine: Pride and Prejudice (1813), Mansfield Park (1814) i Emma (1815).

Nakon očeve smrti 1805., Jane, majka i sestra su preselile u Southampton kod brata Francisa i njegove porodice. Tamo su živjeli četiri godine, a potom se sele u Chawton, gdje je brat Edward posjedovao imanje i kolibu.

Iako je većina njenih djela objavljena anonimno, imala je posvećene čitatelje među kojima i Prince Regent (prije nego je postao kralj George IV) te Sir Walter Scott.

S vremenom se njeno zdravlje se pogoršavalo. Danas se pretpostavlja da je bolovala od Addisonove bolesti, čiji uzrok tada nije bio poznat.

Godinu prije smrti, 1816., napisala je Persuasion i revidirala Northanger Abby. Posljednje djelo Jane Austen Sandition, ostalo je nedovršeno.

Umrla je 18. jula 1817. Ukopana je u Winchester katedrali. Identitet Jane Austen kao autorice otkrio je posthumno njen brat Henry, koji je pratio izdavanje dva djela Persuasion i Northanger Abbey.

Pročitajte neke od najzanimljivijih citata iz njenih djela - ovdje.

Lice Jane Austen na novčanici od 10 funti

Prije nekoliko godina objavljeno je kako će na novčanici od deset funti biti lice Jane Austen, koja će zamijeniti Charlesa Darwina. Tako će Austen, uz kraljicu Elizabetu II, biti jedina dama na novčanicama Velike Britanije.

Novčanica će ući u opticaj 2017. godine, uz citat “I declare after all there is no enjoyment like reading!” (Pride and Prejudice).