Astronomi otkrili bizarnu 'odbjeglu' planetu: 'Guta' 6 milijardi tona u sekundi

Teleskopi James Webb i Very Large uočili su slobodno lebdeću planetu koja rekordnom brzinom nakuplja materijal, pokazujući ponašanje slično načinu na koji se formiraju zvijezde. Naučnicima nije jasno zašto.

Astronomi su uočili "odmetničku" planetu koja guta plin i prašinu rekordnom brzinom i ne mogu objasniti njeno zbunjujuće ponašanje.

Iako su mnogi odmetnuti planeti, koji slobodno lebde svemirom bez kruženja oko zvijezde, otkriveni ranije, ovaj - poznat kao Cha 1107-7626 - čini se da je najbrže rastuća slobodno plutajuća planeta ikada otkrivena, pretrpavajući se maksimalnom brzinom od 6,6 milijardi tona materije u sekundi, prema posmatranjima sa Vrlo velikim teleskopom (VLT) Evropske južne opservatorije u Čileu i Svemirskim teleskopom James Webb (JWST), piše LiveScience.

Trending

Semir Efendić za Radiosarajevo.ba: "Ideologija kojoj robuje Max Primorac učestvovala u Holokaustu"

Brzi rast egzoplanete mogao bi pomoći naučnicima da saznaju više o razlici između velikih planeta i malih zvijezda, izvijestio je tim 2. oktobra u časopisu The Astrophysical Journal Letters.

"Naša glavna motivacija za proučavanje ove vrste objekata je da shvatimo da li su ovi objekti bivše planete koje su izbačene iz svog planetarnog sistema ili su se formirali 'izolovani' od gravitacionog kolapsa molekularnog materijala oblaka, poput zvijezda", rekao je glavni autor studije Víctor Almendros-Abad, astronom sa Astronomske opservatorije u Palermu u Italiji.

07.11.25. 15:22

Google izdao novo sigurnosno upozorenje: Šest najčešćih online prevara koje prijete korisnicima

Tim je uočio "akrecijsku eksploziju", koja se dešava kada planeta iznenada povuče mnogo materijala iz okolnog diska gasa i prašine. Cha 1107-7626 stalno akreira iz ovog izvornog materijala, ali studija pokazuje da stopa akrecije nije stabilna. U stvari, u augustu 2025. godine, planeta je akreirala osam puta brže nego nekoliko mjeseci ranije.

Akrecijske eksplozije sugeriraju da bi odmetnuti svjetovi mogli biti poput mladih zvijezda, budući da su ovi iznenadni naleti jedenja uočeni kod zvijezda. Ali budući da su odmetnute planete mnogo manje od zvijezda, nije jasno gdje se njihovi putevi formiranja razilaze.

"Akrecijske eksplozije poznate su već duže vrijeme; prva je otkrivena krajem 1930-ih, mnogo prije nego što je bilo jasno čemu svjedočimo", rekao jekoautor studije Alexander Scholz, profesor astrofizike na Univerzitetu St. Andrews u Škotskoj.

"Sada se smatra da takvi događaji igraju važnu ulogu u formiranju zvijezda. Oni također oblikuju okruženje u kojem se formiraju planetarni sistemi, zagrijavanjem magline plina i prašine koja okružuje mlade zvijezde", zaključio je.

Naučnici su posljednjih godina uočili više planeta odmetnica, uključujući značajno otkriće JWST-a koje je otkrilo više od 500 ovih svjetova u trapezoidnom obliku unutar Orionove magline, ogromnog oblaka gasa poznatog po nastanku svojih zvijezda