Sudbonosni drugi krug izbora u Francuskoj: Hoće li ekstremna desnica preuzeti kontrolu?

U Francuskoj se danas, 7. jula, održava drugi krug parlamentarnih izbora, sa neizvjesnim ishodom pošto je ekstremna desnica osvojila najviše glasova u prvom krugu, a u zemlji sve više razmišlja o prelaznoj vladi bez obzira na rezultat.

Ekstremna desnica se nada da će osvojiti apsolutnu većinu, 289 mjesta u parlamentu sa 577 poslanika, dok su ljevičari okupljeni oko koalicije Novi narodni front, drugi u prvom krugu, i centristi predsjednika Emanuela Makrona preduzeli mjere za sprječavanje pobjede ekstremne desnice.

Kako su ranije ocijenili analitičari, ishod izbora mogao bi dugoročno da promijeni politički horizont Francuske, nakon što je Makron raspustio parlament poslije izbora za Evropski parlament 9. juna kada je najviše glasova osvojila ekstremna desnica.

Strah od vlade sa ekstremnom desnicom na čelu, što bi bilo prvi put od kraja Drugog svjetskog rata, doveo je do formiranja "republikanskog fronta" sa strankama desnice, desnog centra i ljevice namijenjenog da kontrira kandidatima Nacionalnog okupljanja.

Liderka ekstremne desnice Marin Le Pen je osudila formiranje takvog fronta smatrajući da je cilj da budu "protiv volje naroda."

Veliki broj kandidata koji se kvalifikovao za drugi krug izbora iz tog novog "republikanskog fronta" povukao se u prilog kandidata koji ima najveće šanse da pobjedi protivnika iz Nacionalnog okupljanja. Na taj način se takođe izbjegava rasipanje glasova.

Prema posljednjim anketama, ekstremna desnica i njeni saveznici bi mogli da osvoje relativnu većinu, odnosno između 175 i 230 mjesta u parlamentu, na drugom mjestu bi bila koalicija ljevice Novi narodni front sa 145 do 190 poslanika, a Makronov tabor bi mogao da osvojio od 118 do 162 meta.

Lider Nacionalnog okupljanja mladi Jordan Bardella se nada apsolutnoj većini u nadi da postane premijer. On je nekoliko puta ponovio da će biti premijer jedino ako ekstremna desnica osvoji apsolutnu većinu.

Analitičari ocjenjuju da bi poslije izbora moglo da dođe do ćorsokaka, a neuspjeli pokušaji formiranja vlade mogli bi da se ponavljaju najmanje do jula 2025. godine, jer prema Ustavu, novi parlament ne može da se ponovo raspusti u tekućoj godini kada je stari saziv raspušten, piše BHRT.

Francuski mediji pominju i povećanje rizika od nemogućnosti upravljanja zemljom, sa parlamentom podjeljenjim na tri bloka (ekstremne desnica, makronisti i ljevica) bez apsolutne većine.

Takođe se pominje i prelazna, tehnička vlada koju bi činili stručnjaci u svojim oblastima, ali takva vlada ne bi imala političku težinu. Makron bi mogao, u želji da izbjegne veliku nestabilnost vlade tokom nekoliko mjeseci, da imenuje mandatara koji ne izaziva političke podjele, a ministri bi se birali konsezusom.