Sjećanje na kralja hemije: Na današnji dan Vladimir Prelog dobio Nobelovu nagradu

Pod austro-ugarskom okupacijom, 23. jula 1906. godine u Sarajevu, rođen je Vladimir Prelog, jedan od najvećih hemičara na ovim prostorima i dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1975. za radove na području organskih prirodnih spojeva i stereohemije.

Na današnji dan, prije tačno 49 godina rođenom Sarajliji Vladimiru Prelogu uručena je Nobelova nagrada za hemiju.

U znak sjećanja na dan kada je 1975. godine Prelog dobio počasno priznanje i u znak poštovanja prema ovom eminentnom naučniku, 12. decembar proglašen je Danom nauke u FBiH.

Nobelovu nagradu dobio je za svoje radove iz oblasti stereoizomerije organskih molekula.

Gimnaziju je završio u Zagrebu nakon što se porodica preselila tamo 1915. godine, a nakon toga je studirao hemiju u Pragu, gdje je po završetku studija bio voditelj Laboratorijske firme G.J. Driza.

Prelog je bio i direktor Zavoda za organsku hemiju Tehničkog fakulteta u Zagrebu, a od 1942. godine na saveznoj Tehničkoj visokoj školi u Zurichu. Područje njegovih istraživanja su uglavnom heterociklički spojevi, alkaloidi i antibiotici. Glavno zanimanje bila mu je stereohemija molekula, zaokupljao ga je problem prostorne građe molekula.

Umro je u Zurichu 7. januara 1998. godine.

Vladimir Prelog je uveo naziv hemijska topologija za područje stereohemije koja se bavi geometrijskim svojstvima molekula. Pridonio je objašnjenju strukture stereoida, kinina, strihnina i drugih alkaloida, a sintetizirao je mnoge organske spojeve.

Njegovi radovi su pridonijeli razumijevanju prirode enzimskih reakcija. Vladimir Prelog bio je i počasni član Hrvatske akademije znanosti i umjetnosti.