Jednostavan test za otkrivanje stvarne 'starosti' vaših pluća

Naše pluća su cijeli život izložena zagađenju, mikroorganizmima, prašini i alergenima, što može ubrzati njihov “biološki” proces starenja. Taj proces, osim pluća, može utjecati i na opšte zdravlje — imunitet, težinu, pa čak i moždane funkcije

Studija međunarodnih stručnjaka objavljena u maju 2025. godine, koja koristi podatke od gotovo 30.000 ispitanika, pokazuje da funkcija pluća vrhunac doseže u ranim do srednjim 20-im godinama. Kod žena se taj vrhunac događa nešto ranije nego kod muškaraca, nakon čega počinje postepeni pad kapaciteta.

Prema prof. Judith Garcia-Aymerich sa Instituta za globalno zdravlje u Barceloni, ovaj pad djeluje kao biološki “programirani” dio starenja. Pritom, faktori poput pušenja, zagađenja vazduha ili pogoršanja respiratornih oboljenja dodatno ubrzavaju proces.

Veći kapacitet pluća u “vršnoj dobi” pruža bolju zaštitu od hroničnih respiratornih bolesti u kasnijim godinama. Osim toga, zdravlje pluća ima pozitivan utjecaj na imunitet, težinu, pa čak i mentalne sposobnosti.

Jednostavan test za kod kuće - koliko zaista funkcionišu vaša pluća

• Uzmite plastičnu bocu i odmjerite 200 ml vode — označite nivo.
• Dodajte još 200 ml, označite novi nivo — ponavljajte dok boca ne bude puna.
• Napunite kadu ili veliku posudu vodom i uronite bocu u nju (okrenutu naopako).
• U vrat boce umetnite gumenu cjevčicu (ne mora čvrsto pristajati).
• Duboko udahnite i udahnite zrak u bocu kroz cjevčicu.
• Brojite koliko oznaka (linija) vode ste uspjeli ispuhati (npr. 3 linije).
• Pomnožite taj broj sa 200 ml — to je vaša prisilna vitalna kapacitet pluća (FVC). Primjer: tri linije = 600 ml

John Dickinson s Univerziteta Kent napominje da je ovaj test u biti mjerenje količine zraka koju možete ispuhati — to je vitalni plućni kapacitet, koji engleski hirurg John Hutchinson definiše još sredinom 19. stoljeća. On je uočio da osobe sa manjom količinom izdisajnog zraka obično kraće žive.

Pluća imaju vrhunac performansi u dvadesetim godinama, nakon čega slijedi postepen pad. Jednostavan kućni test može vam pokazati koliko je zdrav vaš plućni kapacitet u odnosu na očekivano.

Ako rezultati nisu zadovoljavajući, razmislite o aktivnostima koje jačaju pluća: redovno vježbanje, izbjegavanje dima i zagađenja, te redovne vakcinacije.

Za precizniju dijagnostiku preporučuju se medicinski testovi poput spirometrije, piše BBC.