Černobil danas: Ko živi u zabranjenoj zoni 33 godine nakon velike katastrofe

Poslìdnja epizoda serije Černobil, snimljene po istinitim događajima koji su uslijedili nakon eksplozije u nuklearnoj elektrani, emitovana je u na HBO servisima u utorak.

Eksplozija u četvrtoj pogonskoj jedinici nuklearne elektrane dovela je do ispuštanja radioaktivnih supstanci u 400 puta većoj količini nego što je to bio slučaj kada je bačena atomska bomba na Hirošimu 1945. godine.

Različite su procjene o broju žrtava u Černobilu. Prema zvaničnim podacima UN-a, samo 50 ljudi je poginulo u nesreći, a još 4.000 ljudi je preminulo od posljedica radijacije, piše BBC.

Brojne studije pokazuju da je na stotine ljudi oboljelo zbog radioaktivnog zračenja poslije eksplozije.

Procjenjuje se da je, računajući period od dvije decenije poslije katastrofe, direktno ili indirektno, eksplozija u Černobilu odnijela oko 200.000 života.

Černobilska tragedija i dalje je najveća tehnološka katastrofa u historiji čovječanstva.

Naučnici godinama proučavaju šta se dešava i oblasti u kojoj je nivo radijacije bio najveći. Pokušavaju da utvrde kakve su posljedice po životnu sredinu.

Život u „smrtonosnoj šumi"

Radijacija u borovoj šumi pored elektrane bila je tolika da su se stabla odmah osušila, a gotovo sve životinje su uginule.

Bilo je očigledno da je ovo područje apsolutno neprikladno za život i da će ostati mrtvo najmanje nekoliko vijekova (s obzirom na brzinu po kojoj se radioaktivne stvari raspadaju i prestaju da budu opasne za okolinu).

Međutim, danas, 33 godine poslije nesreće, zabranjena zona pretvorila se u pravi rezervat. Tu sad žive medvjedi i bizoni, vukovi, risovi, divlje svinje, konji i mnoge druge životinje i ptice.

Prije pet godina naučnici su u Crvenoj šumi, kako je zovu, instalirali 42 video kamere koje reaguju na kretanje živih bića. Poslije toga počeli su „popis" šumskih stanovnika.

Istraživači su bili iznenađeni kada su otkrili da je u šumi i dalje visoka radijacija, ali da ona skoro pa nema negativan utjecaj na divlje životinje u Černobilu.

Naravno, postoje neka odstupanja. Na primer, albino se često nalaze kod ptica, insekti su kraći nego van šume, a glodari imaju znatno manje potomaka.

Ipak, ove slike su zapanjujuće. Prema riječima naučnika, životinje su bile mnogo otpornije na radijaciju nego što se očekivalo.

Naravno, svemu je doprinjela i činjenica da oko njih nije bilo ljudi.

„Izgleda da prisustvo ljudi, ima mnogo lošije efekte na divlje životinje nego nuklearna katastrofa", zaključuje španski biolog Herman Orisaola.
Da li ova oblast može da se naseli?

Nivo radijacije oko nuklearne elektrane u Černobilu sada je mnogo niži nego odmah poslije nesreće, ali je i dalje veoma opasan za ljude.

Najbliži grad Pripjat, proglašen je nenaseljivim u narednih 24 hiljade godina.

Međutim, to ne znači da ova teritorija ne može da se koristi na drugi način. Na primjer, godišnje oko 70 hiljada turista posjećuje zabranjenu zonu.

Na sarkofagu koji pokriva uništenu zgradu reaktora instalirano je skoro 4.000 solarnih panela. Nuklearna elektrana pretvorena je u solarnu.

Istovremeno, kontaminacija radijacijom u šumi je neujednačena. Kanadski biolog Timoti Musu to uspoređuje s jorganom.

„Neke oblasti su veoma, veoma radioaktivne i malo je vjerovatno da ćete na zemlji naići na ovaj nivo radijacije. U nekim dijelovima, radijacije uopšte nema", objašnjava on, prenosi BBC.