Odlazak filmske ikone "anđeoskog lica": Život Alaina Delona bio je buran i prepun kontroverzi

Alain Delon, koji spada u najveće filmske zvijezde na svijetu, preminuo je u 89. godini. Tokom 1960-ih glumio je u nezaboravnim filmovima. Naslovnice štampe su punili njegove veze – i politički stavovi.

Ako bi se historija kinematografije morala sažeti na nekoliko trenutaka, što bi ostalo? Chaplinov skitnica, cool-pogled Jamesa Deana, podignuta suknja Marilyn Monroe, Hitchockova scena pod tušem i još nekoliko sekvenci. Među tim najvećim scenama filmske historije zasigurno bi bio i nastup Alaina Delona u filmu Samuraj iz 1967. godine, piše DW.

Nepomično lice bez mimike, hladan i ukočen pogled, uredan izgled, zatvoreno-arogantno ponašanje - Alain Delon, kao plaćeni ubica Jeff Costello, nikada neće izaći iz sjećanja publike. Remek-djelo režije Jean-Pierrea Melvillea, Samuraj, u mnogome je povećalo ionako jaku harizmu ovog Francuza.

Nadljudski lijep i elegantan

Delon, rođen 8. novembra 1935. godine u blizini Pariza, bio je 1967. već dobro poznat glumac u europskoj kinematografiji. Međutim, nije postao poznat glumeći kod tada revolucionarnih reditelja Nouvelle Vaguea pokreta, Françoisa Truffauta ili Jean-Luca Godarda. Mladim buntovnicima poput Truffauta i Godarda, koji su početkom 1960-ih godina sa strašću mijenjali europsku kinematografiju, Delon je možda djelovao previše nedostižno čak i nadljudski lijepo.

Delon je nesumnjivo bio jedan od najzgodnijih glumaca svoje generacije, a njegova privlačnost nije se ograničavala samo na žene. Veliki italijanski režiser Luchino Visconti angažovao ga je rano u dva filma koja su ispisala historiju kinematografije: Roko i njegova braća (1960) i tri godine kasnije u epu Gepard. Viscontijev zemljak Michelangelo Antonioni također je omogućio Delonu da zasija uz Monicu Vitti u filmu Noć iz 1962. godine, igrajući pomalo sanjivog brokera.

Najerotičniji ubica u historiji filma

Zatim je to bio Jean-Pierre Melville koji je Delona učinio onim što je i danas u očima mnogih filmskih obožavatelja: najharizmatičniji i najerotičniji ubica u historiji filma. Nakon njegovog nastupa u filmu Samuraj, Delon je nastavio sarađivati s Melvilleom u filmovima Crveni krug (1970) i Šef (1972). Sve što je uslijedilo nakon toga bilo je samo dodatak.

Naravno, mnogi glumci bi bili zahvalni za filmografiju kakvu je Delon imao u 70-im i 80-im godinama, ali u poređenju s onim što je glumio u 60-im godinama, kasniji rad djeluje pomalo umorno i iscrpljeno. Zlatnu deceniju Alaina Delona obilježili su i filmovi: Bazen (1969) uz Romy Schneider, s legendarnim scenama u kojima se oboje nagi izležavaju kraj bazena, impresivna politička drama Bitka za Alžir (1965) i adaptacija knjige Patricia Highsmitha U sunčevom zenitu (1960).

Gangster i policajac na velikim ekranima

Kasnije se Delon fokusirao na rutinske uloge u više ili manje uspješnim gangsterskim filmovima, kao što su Flic Story, Ubice ne predstavljaju sebe ili Panter. U tim godinama Delon je - uz Jean-Paula Belmonda i Michela Piccolija - bio nesumnjivo najveća zvijezda francuske kinematografije.

Nekoliko angažmana s velikim umjetnicima režije imao je i nakon zlatnih 60-ih godina: 1976. godine igrao je u filmu Josepha Loseya Gospodin Klein u ulozi alzaškog trgovca umjetninama Roberta Kleina u Parizu pod njemačkom okupacijom. 1984. godine njemački režiser Volker Schlöndorff angažovao ga je za adaptaciju djela Marcela Prousta Jedna Swannova ljubav.

Godine 1990. ponovno se istakao u kompleksnom umjetničkom filmu režisera Jean-Luca Godarda, osnivača pokreta Nouvelle Vague, što je bio i naziv tog filma. Kao da je još jednom htio demonstrirati da može raditi umjetničke filmove, a ne samo komercijalne.

Izlet u Hollywood

Ipak, Delon je već dugo igrao u svojoj vlastitoj ligi, neovisnoj o svim umjetničkim i komercijalnim razvojnim fazama francuskog filma. Hollywood ga nije mogao trajno privući. Njegova uloga u američkoj produkciji Michaela Winnersa Škorpion, ubica iz 1973. godine ostala je jedna od rijetkih izuzetaka u njegovom francuski orijentisanom opusu. Ali, bez sumnje, Alain Delon je imao potencijal da postane holivudska zvijezda.

Međutim, mnogi njegovi privatni nastupi bili su holivudski: afere, brakovi, javne kontroverze. Počevši od široko praćene veze s Romy Schneider, preko braka s glumicom Mireille Darc, pa do braka s nizozemskim fotomodelom Rosalie van Breemen - uvijek je bio u centru pažnje.

Glasine o njegovim vezama s podzemljem

Ubistvo njegovog jugoslovenskog tjelohranitelja, za kojeg se pričalo da je imao aferu s tadašnjom njegovom suprugom Nathalie 1968. godine, šokiralo je francusku javnost. Optužbe protiv Delona u vezi s ovim događajem odbačene su tek godinama kasnije. Međutim, od tada su glumca pratile najrazličitije glasine - da ima bliske veze s podzemljem i mafijom.

Taj imidž nedodirljivog usamljenika sa sumnjivim prijateljima Delon je kasnije učvrstio svojom javno demonstriranom prijateljskom vezom s desničarskim političarem Jean-Marie Le Penom. Bliskost s "Nacionalnim frontom" nije za Delona značila ništa sramotno. Stajao je iza nje i ona nije naškodila njegovoj karijeri.

Ipak, nikada nije ni zaboravljena. Kada je direktor Kanskog festivala Thierry Frémaux na početku festivala 2019. godine - kada je Delon trebao dobiti počasnu Zlatnu palmu - upitan zašto se takva nagrada dodjeljuje čovjeku koji je priznao da je nekada tukao svoju ženu, Frémaux je odbrusio: "Ne dajemo mu Nobelovu nagradu za mir."

Javno razotkriven porodični sukob i pronalazak oružja

Posljednjih godina Alain Delon se rijetko pojavljivao pred kamerama. 2008. godine  imao je jedan od rijetkih nastupa u komediji, kada je publiku nasmijavao kao Julije Cezar u filmskoj adaptaciji stripa Asterix na Olimpijadi.

U junu 2019. doživio je moždani udar, nakon čega je uslijedila dugotrajna rehabilitacija. U februaru 2024. francuska policija je prilikom pretresa njegove kuće kod Delona pronašla oružje, uključujući i ono klasifikovano kao ratno, te oko 3000 komada municije, iako Delon nije imao dozvolu za posjedovanjem oružje, ali je bio poznat kao ljubitelj oružja.

Na kraju je javno razotkriven porodični sukob oko Delonovog zdravstvenog stanja punio medijske stupce. Njegova djeca su putem medija izmjenjivala optužbe i prijetnje tužbama.

U 89. godini, Alain Delon preminuo je u svojoj kući u Douchyju južno od Pariza. Kod svojih obožavatelja ostat će upamćen prvenstveno po ulogama iz 1960-ih godina. Tada se činilo kao da je sišao direktno s Olimpa filma: nalik anđelu, ali s pištoljem u ruci.