ART OF SOUND: Nicola Porpora

Večerašnja emisija Art of Sound predstavlja djelo važnog kompozitora baroknog perioda u umjetničkoj muzici, koji je veliki dio svog opusa posvetio operi.

Nicola Porpora (1686-1768) bio je talijanski kompozitor i učitelj pjevanja, mentor nekim znamenitim pjevačima svog vremena, kao što je to bio veliki Farinelli. Uz to, podučavao je i Josepha Haydna, koji je od Porpore imao ''mnogo koristi'', u ''pjevanju, kompoziciji, i talijanskom jeziku''. Maestro je, naime, dobro vladao ne samo talijanskim, već i latinskim jezikom, iznimno poznavajući književnost te i sam pišući poeziju. Govorio je, pored toga, i francuski, njemački i engleski jezik, i osim kao istaknut lingvist bio poznat u društvenim krugovima kao cijenjen sagovornik. Možda zato i nije iznenađujuća njegova posebna sklonost ka formi koja je podrazumijevala zajedništvo riječi i muzike, muzičko-scenskom izrazu opere.

Porpora je napisao niz djela iz ovoga žanra, njih preko pedeset, važeći za zasigurno jednog od najznačajnijih kompozitora opere i vokalne muzike svoga vremena. Odigrao je bitnu ulogu u muzičkom životu tadašnje Evrope, djelujući tokom cijele svoje karijere u službi plemstva Napulja, Venecije i Londona, Drezdena i Beča. No, njegova egzistencija nije uvijek bila jednako finansijski osigurana, pa je povremeno bio prinuđen davati sate pjevanja nekim damama iz povlaštenog kruga aristokracije. U posljednjim godinama života njegov kreativni dar počeo je posustajati, a novčana primanja su mu se umanjila. Kraj je Porpora dočekao u siromaštvu, i njegov je pogreb isplaćen od javnog koncerta.

Opere koje je komponovao Nicola Porpora nisu međusobno jednakog kvaliteta. Prema historijskim izvorima, neke su svojevremeno mnogo bolje prihvaćene od publike u odnosu na druge. U moderno vrijeme od njih je snimljena na nosaču zvuka opera Orlando, ili prema originalnom naslovu Angelica, izvorno namijenjena obilježavanju rođendana carice Elizabete Kristine od Austrije. Imala je premijeru 20. augusta 1720 godine u privatnom teatru Antonia Caracciole, princa od Torelle. Ovu je operu Nicola Porpora komponovao sa svoje trideset i četiri godine, ali kao djelo potpuno zrelo u muzičkom i scenskom smislu. Prethodilo joj je sedam drugih opera, no Angelica je prva uistinu značajna iz opusa ovog autora. Na libreto znamenitog pjesnika Pietra Metastasia, Angelica je zapravo načinjena kao serenata, ali po razvoju, naraciji, trajanju i ogromnoj količini muzičkog materijala, između ove forme componimento drammatico i tadašnje opere serie nije bilo realne razlike, osim u smislu njene dvodijelnosti naspram trodijelnosti Porporinih ranijih opera. Takođe, zanimljivo je da je Orlando predstavio po prvi puta i Carla Broschija, popularnog pjevača kastrata poznatijeg pod imenom Farinelli, ali i samog Metastasia, čije je to bio prvi scenski rad.

U ovoj emisiji Art of Sound slušamo operu Orlando, Nicole Porpore, baziranu na priči o ljubavi vitezova dvije zaraćene vojske prema lijepoj i ponosnoj Angelici. Pod vodstvom Juan Bautista Otera, djelo izvodi Real Compañía Ópera de Cámara (Kraljevska kamerna operna trupa Barcelone), uz soliste Robert Experta (kontra-tenor, Orlando), Olgom Pitarch (sopran, Medoro) i Betsabée Haas (sopran, Angelica).