ART OF SOUND: Arcangelo Corelli

Emisija Art of Sound ovoga puta predstavlja jednog od zanimljivih kompozitora iz ere baroka u klasičnoj umjetničkoj muzici.

Arcangelo Corelli (1653-1713) rodio se 17. februara prije tačno 360 godina u gradiću Fusignano, a ime dobio po svome ocu koji je nedugo prije njegova dolaska na svijet preminuo. No, život Arcangela mlađeg pokazat će se veoma zanimljivim, toliko da do danas postoje mnoge priče o ovome čovjeku i umjetniku za koje se još precizno ne zna da li su istinite.

Corelli se muzički obrazovao u Bologni, a njegov glavni instrument kojega je postao majstor bio je violina. Od 1675. godine nalazi se u Rimu gdje je kao muzički maestro i naročit miljenik radio za kardinala Pietra Ottobonija, a od 1700. postao čelnikom instrumentalnog odjela poznate Congregazione dei musici di Roma. Naklonjeni su mu bili mnogi visoko pozicionirani plemići, poput vojvode iz Modene ili čak kralja lično. No, i pojedine znamenite kolege su jako cijenile njegov rad, kao što su Scarlatti ili Händel.

Neko bi pomislio da je sva ta neobična slava koju je uživao Arcangelo Corelli bila potaknuta njegovom golemom kompozitorskom aktivnošću, no taj neko bi se prevario. Corelli je zapravo ostavio neveliku zbirku radova, sažetih u samo šest opusa. Sva djela pripadaju području instrumentalne, i to kamerne muzike (triosonate i sonate za violinu i continuo) te concerta grossa. Međutim, Corelli je bio neobično dobar spoj izvrsnog praktičnog violiniste i umjetnika koji je bio u stanju uspješno komponovati za ovaj instrument, te je ostavio uticaja na mnoge autore koji će ga naslijediti, pri čemu je čak i veliki Bach pručavao njegova djela.

Arcangelo Corelli je svjesno izbjegavao pretjerivanja u violinskim postupcima, veoma smireno kontrolirajući instrument, kroz jasne i melodične fraze što se nisu penjale veoma visoko, niti spuštale jako nisko. Čini se kao da je kompozitor 'pjevao' ove dionice, te tako čitavu stvar promatrao iz neobično 'ljudske' perspektive. Corelli je bio sklon i narodnoj tradiciji talijanskog čovjeka, njegovim tradicijskim plesovima, čiji se prizvuci mogu čuti u triosonatama i violinskim sonatama kompozitora, te instrumentima, koje imitira kroz poetičnu pastoralnu sliku u jednome od svojih concerta grossa.

Corelli je, takođe, prvi kompozitor baroka koji je u cjelosti usvojio dur i mol, i potpuno napustio moduse, odnosno starocrkvene ljestvice. Njegove se kompozicije odlikuju lijepom melodioznošću i posebnim tretmanom violine, što će inspirirati generacije talijanskih i evropskih umjetnika.