Munare koje ostavljaju bez daha: Najljepše zamisli islamske umjetnosti i arhitekture

Radiosarajevo.ba
Munare koje ostavljaju bez daha: Najljepše zamisli islamske umjetnosti i arhitekture
Riječ munara potječe od arapske riječi ''manara'', a znači ''svjetionik''. Vitke i visoke, prislonjene uz džamije, munare su značajna obilježja za brojne gradove u regiji i svijetu.

Osim toga, predstavljaju simbol vjere islama i jedan su od najkarakterističnijih oblika u islamskoj arhitekturi.

Munara džamije El-Mutevekil

Samara, Irak 

Jedna od najljepših zamisli islamske umjetnosti i arhitekture lahko se čita iz gotovo bajkovitog pustinjskog primjera munare El-Malavije u Samari. Ideja uspinjanja ka visinama, kao rezultat traganja i prakticiranja religije, nevjerovatnim je arhitektonskim i umjetničkim izražajem predstavljena upravo na ovom primjeru. Osim što munara slijedi principe drevne mezopotamske arhitekture, nova veza s religijom upućuje posmatrača na nove sfere povezivanja čovjeka s nebom, odnosno Bogom.

Vertikalna linija je u psihologiji oduvijek imala za cilj da čovjekov pogled usmjeri ka nebu, jer sam pokret glave usmjeren ka gore, izaziva postavljanje pitanja o suštini postojanja i sjećanje na "viši cilj svega". Munara je smještena na sjevernom pročelju džamije, a njene spirale uzdižu je na 50 metara visine. Kvadratno postolje koje ostaje ispod nje je široko 30, a visoko tri metra.

Munara Ibn Tulunove džamije

Kairo, Egipat 

Munaru Ibn Tulunove džamije u Kairu, kao i predivnu munaru u Samari, krasi spiralno vanjsko stepenište. Za ovu se munaru veže drevna legenda koja kaže da ju je sam Ibn Tulun slučajno projektirao; jednog je dana sjedio sa svojim oficirima i, dok je utonuo u razmišljanja, oko prsta je namotao fragment papira. Kada su ga pitali šta to radi, posramljeno je odgovorio da dizajnira munaru. Munara je tokom godina više puta rekonstruirana, dok je za finalni stil, kakav mi danas imamo priliku da vidimo, odgovoran Sultan Lajin (1296. godine).

Munara Islam Hodža

Hiva, Uzbekistan

Islam Hodža je bio prvi vezir za vrijeme vladavine Muhamada Rakhimkhana i njegovog sina Asfandijarkhana, koji je finansirao izgradnju bolnice, apoteke, pošte i škola u Hivi. Između 1908. i 1910. Islam Hodža je naredio gradnju najmanje medrese i najviše munare u Hivi, koja će imitirati munare iz 11. i 12. stoljeća.

Visina munare je 57 metara, uključujući temelje. Gornja, najviša platforma nalazi se na visini od 45 metara, i predstavlja najveći vidikovac u Hivi. Munara je dekorirana horizontalnim postakljenim mozaicima u pojasima tamnoplavih, bijelih i zelenih nijansi.

Munara Sareban

Isfahan, Iran 

Isfahan je grad koji stoljećima stoji na raskrsnici civilizacija Istoka i Zapada. I dan-danas ga krasi titula jednog od najznamenitijih gradova u historiji čovječanstva, a neki od dokaza njegove veličine su još vidljivi. Mistični sjaj i raskošna ljepota koju taj grad posjeduje opisani su u staroj perzijskoj izreci ''Esfahān nesf-e jahān ast'' – Isfahan je pola svijeta.

Jedna od raskoši Isfahana Sareban munara, poznata pod imenom ''munara jahača kamile'', odličan je primjer slobodnostojeće munare napravljene od cigle. Datira iz XII stoljeća (izgrađena je između 1130. i 1155. godine), iz perioda kada su Seldžuci vladali centralnim Iranom. Munara, visoka 48 metara, nekada je bila dio velikog džamijskog kompleksa, koji je već stoljećima potpuno uništen.

Zanimljivim dekorativnim detaljima postignutim različito dizajniranim ciglama i mozaicima, munara je podijeljena u sedam posebnih dijelova. Vrh munare dodatno je ukrašen malim prozorom. 

Kalian munara (Velika munara) 

Buhara, Uzbekistan

Jedan od najistaknutijih simbola dalekog grada Buhare u Uzbekistanu je Kalian munara ''Po-i-Kalyan'' džamijskog kompleksa. Projektirana je u vrijeme vladavine Muhammeda Arstana Khana, 1127.godine, da pet puta na dan okuplja Muslimane na zajednički namaz. Prvobitni se toranj urušio prije završetka gradnje.

Munara je napravljena kao kružna forma stuba koja se sužava pri vrhu. Visoka je 45 metara. Veličina prečnika na dnu munare je devet metara, dok suženi prečnik na vrhu iznosi šest metara.

Stotinu godina nakon izgradnje munare, kada je Džingis-han osvajao sve teritorije i dok su njegovi ljudi rušili cijeli grad, lijepa Kalian munara ga je toliko očarala, da je naredio da se samo ona sačuva.

Munara džamije Kutubije

Marakeš, Maroko

Lijepa munara džamije Kutubije u Marakešu u potpunosti je izgrađena od pustinjskog kamena. Originalno je bila pokrivena tradicionalnim rozim gipsom, ali devedesetih godina, stručnjaci su odlučili da bi najbolje rješenje za daljnju prezentaciju munare bilo da se gips u potpunosti odstrani i da se otkriju kameni blokovi od kojih je izgrađena. Visina munare je 77 metara, uključujući zavojnicu (alem) na vrhu.

Dužina svake od strana kvadratne osnove je približno 13 metara, a sama munara se vidi sa 29 kilometara udaljenosti i zbog toga je postala zaštitni znak grada. Da bi munara uvijek ostala istaknuta, zabranjena je gradnja viših objekata u neposrednoj blizini.

Radiosarajevo.ba pratite putem aplikacije za Android | iOS i društvenih mreža Twitter | Facebook | Instagram, kao i putem našeg Viber Chata.

/ Najčitanije

/ Povezano

/ Najnovije