Valter se vratio u Sarajevo: Zavirite u prostorije novootvorenog Muzeja

U spomen jednom od najpopularnijih ratnih filmova velikog bosanskohercegovačkog reditelja Hajrudina Šibe Krvavca u Sarajevu u Sarajevu je danas otvoren muzej "Valter brani Sarajevo".

Muzej je posvećen upravo ovom filmu jer je on sam posveta čitavoj jednoj epohi, ali i živi simbol grada Sarajevo, te velika inspiracija generacijama novih bh. reditelja, regiona, te mnogima autorima po čitavom svijetu.

Film ima izuzetnu važnost za bh. kinematografiju zbog svog umjetničkog kvaliteta ali i teme zasnovane na historijskom liku u vremena borbe protiv fašizma u Drugom svjetskom ratu.

„Valter brani Sarajevo“ je ratni akcioni film rađen u produkciji „Bosna filma“ premijerno prikazan 1972. godine. Film je snimljen prema stvarnom historijskom liku Vladimira Perića Valtera, čuvenom pripadniku Pokreta otpora u okupiranom Sarajevu za vrijeme Drugog svjetskog rata.

Ideju za film inicirao je, zajedno sa Savom Pređom, Valterovim suborcem i piscu ratnih memoara iz vremena antifašističke borbe Titovih partizana, reditelj Hajrudin Šiba Krvavac, dok je glavni scenarista bio Đorđe Lebović. 

Glavne uloge u filmu odigirali su Bata Živojinović, Ljubiša Samardžić, Rade Marković, Dragomir Gidra Bojanić, Neda Spasojević i drugi, dok je prepoznatljivu muziku za film komponovao Bojan Adamič. Film je sniman u Sarajevu i okolici.

Koliko je Nijemaca ubio Bata Živojinović u filmu Valter brani Sarajevo?

Film je svoju premijeru imao 1972. godine na Festivalu jugoslavenskog filma u Puli, gdje je reditelj Krvavac dobio Srebrenu arenu za režiju. Film je imao velikog uspjeha kod publike u tadašnoj Jugoslaviji i uskoro je prodan za kino distribuciju u velikom broju zemalja svijeta.

Najveći uspjeh je doživio u Kini, gdje je postao najgledaniji strani film ikada. Procjenjuje se da je dosada film u Kini pogledan preko 10 milijardi puta. Zato ovaj film produciran u zemlji sa bogatom filmskom historijom i velikim rediteljima, koji su dobijali sve najveće svjetske nagrade – Zlatne palme, lavove, medvjede i Oskare, danas u Bosni i Hercegovini ima status najpopularnijeg filma ikada.

Žanrovski označen kao partizanski špageti vestern sa elmentima kriminaličkog filma i crpi svoje izvore iz najboljih tradicija svjetskog ratnog akcionog filma, kao i samog partizanskog filma, jedinog autentičnog filmskog žanra nastalog na prostoru nekadašnje Jugoslavije. Jasna i čista naracija, dobri likovi i glumačka podjela, jezgroviti dijalozi, efektne akcione scene, dobro građena atmosfera napetosti, kao i sjajna upotreba muzike u filmu – stvorili su od ovoga filma čisti kult i djelo koje se može zavijek gledati.

Hajrudin Šiba Krvavac je bh. reditelj koji je svoju karijeru započeto kao snimatelj i reditelj brojnih dokumentarnih filmova. Njegov debitanski film bio je omnibus „Vrtlog“, koji je režirao sa bh. filmskim rediteljem Gojkom Šipovcem. Nakon toga 1967. godine samostalno snima režira „Diverzante“, u kojem on po prvi put pokazuje svoje filmsko majstorstvo u žanru ratnog akcionog filma, nakon toga sljede „Most“ (1969), „Valter brani Sarajevo“ i „Partizanska eskadrila (1979). godine, remek djela partizanskog akcionog filma. Umro je 1992. godine u Sarajevu.

Vremenom je popularnost njegovih djela, a naročito filma „Valter brani Sarajevo“, bila sve veća i oni su postali filmski i kulturološki mit. Danas je film „Valter brani Sarajevo“ upravo to - živući mit i legenda, djelo koje je puno više od jednog filma.