Večeras: Intrigantna kamerna muzika 20 stoljeća

Pobunjenici su u muzičkom svijetu postojali mnogo prije hipika i pankera. Prije stotinjak godina na premijeri baleta mladog kompozitora izbili su neredi sa razbijanjem stolica - i to u pariškom teatru. Kritika je imala oprečne stavove, ali je neosporno da je rad Igora Stravinskog izvršio najveći utjecaj na daljnji razvoj muzičke umjetnosti - sve do danas. Nije loše za čovjeka  koji je poznat po tvrdnji da je "Muzika po svojoj naravi, zapravo nemoćna da izrazi bilo šta".

Ključni postupak koji je kompozitore ranog dvadesetog stoljeća činio tako intrigantnima bilo je razbijanje tonalnosti. Dur i mol postaju tijesni, harmonijska pravila koja se baziraju na dijalogu između napetosti i smirenja, odnosno disonance i konsonance, postaju isuviše predvidiva i postepeno se napuštaju. 

Kompozitori traže izazov u novim tonskim kombinacijama, uspostavljaju svoje zvučne sisteme. U svojim istraživanjima propituju i druge aspekte zvuka kakvi su ritam i boja. 

Sve ove postupke u svoj rad postepeno uvode već kasni romantičari - od Brahmsa, pa do kralja 'progresivne tonalnosti' Gustava Mahlera, da bi ih preuzeli muzički impresionisti, poput Claudea Debussyja. Njihovi pionirski koraci u razbijanju ustaljenih zvučnih formi  otškrinuli vrata u svijet neslućenih mogućnosti.

Od Stravinskog do Debussyja

Cijeli ovaj uvod odnosi se na program večerašnjeg, petog koncerta u sklopu sarajevskog Festivala kamerne muzike. Kroz izvedbe Manhattan String Quarteta, vrhunskog ansambla iz SAD, upoznat ćemo djela za gudački kvartet autora dvadesetog stoljeća - Igora Stravinskog (1882-1971), Henrija Dutilleuxa (rođ. 1916), Erica Moea (rođ. 1954) te Clauda Debussyja (1862-1918). 

Ako je moguće upoređivati muzičku i likovnu umjetnost onda će mnogi ustvrditi da je likovni pandan Stravinskom - Pablo Picasso, dok su Claude Monet i Edgar Degas likovna braća Debussyju.

Pablo Picasso: Portret Stravinskog

Claude Debussy - ove godine obilježava se 150 godina njegovog rođenja

Na večerašnjim koncertu imat ćemo priliku čuti i jednu praizvedbu. Američki kompozitor Eric Moe napisao je djelo specijalno za sarajevski Festival kamerne muzike, na osnovu narudžbe njegovih suosnivača - pomenutog Manhattan kvarteta. 

S obzirom na dosadašnje četiri večeri Festivala kojima je dominirala muzika klasicizma i romantizma, večerašnji koncert doživljavamo kao osvježenje i svojevrstan izazov za publiku. U Sarajevu nemamo često priliku slušati muziku 20 stoljeća.

Početak je zakazan za 19,30 minuta, a dvorana Doma Oružanih snaga i ovaj put  će svojom izuzetnom akustičnošću doprinijeti muzičkom doživljaju Sarajevo Chamber Music Festivala.

Ulaz na koncert je besplatan.