Odlazak najvećeg historičara savremenog svijeta

Preminuo je Eric Hobsbawm, jedan od najvećih historičara 20. vijeka. Umjereni marksist, čije je poimanje povijesnih kretanja i struktura utjecalo na generacije autora i otvorilo nove puteve razvoja historijske nauke, umro je u 95. godini života nakon duge bolesti.

Njegova, u četiri knjige razrađena, historija modernog zapadnog svijeta, od Francuske revolucije do pada Sovjetskog saveza, kapitalno je djelo svjetske historiografije, politologije i sociologije.

Historičar Niall Ferguson je Hobsbawmove četiri knjige (Doba revolucije, Doba kapitala, Doba imperije, Doba ekstrema) označio kao početno štivo za bilo koga ko se želi baviti savremenom poviješću.

Njegova marksistička uvjerenja, kao i njegova kontroverzna pripadnost Komunističkoj partiji Britanije, čak i nakon okupacije Mađarske od strane SSSR-a, često su mnoge navodili na partikularna i nepravedna tumačenja njegovih djela.

Hobsbawmove historijske knjige, za razliku od većine drugih, obilježava jak stilski autorski pečat, ljudsko lice i ljudski glas historičara koji počesto priznaje da nešto ne zna i ne može znati, da nešto ne razumije i da je ograničen svojim izvorima.

Njegovo istraživanje i opservacije 18., 19. i 20. vijeka nisu tek puki niz činjenica, ličnosti i prevrata, nego duboka, jasna i inspirativna slika društva i života u tim vremenima. Na jednoj ćete stranici kod Hobsbawma čitati jednostavno objašnjenje komplikovanih britanskih Žitnih zakona, a par stranica dalje objasnit će vam kako je živjela jedna britanska porodica iz srednje klase u 60-tim godinama 19. vijeka.

Zahvaljujući svojoj marksističkoj pozadini, neostrašćenoj, racionalnoj i potkovanoj, Hobsbawm je uvijek u kaosu historijskih previranja tražio čovjeka: šta jede, kako se odijeva, kad mora ići u rat... U konačnici, Hobsbawm je nizanjem činjenica, izvora, svjedočanstava, te svojih oštroumnih uvida pokušavao prošlost vidjeti u njenoj životnoj i društvenoj punoći.

Zato Hobsbawma mnogi označavaju kao pionira društvene historije. Revolucionirao je pristup savremenoj povijesti izučavajući i opisujući Francusku revoluciju neodvojivo od britanske industrijske revolucije, pokazujući time da su političke promjene u društvu nemoguće bez promjena u proizvodnji.

Mnoga njegova djela prevedena su na južnoslavenske jezike. Pored kvarteta o historiji modernog Zapada, poznata je i knjiga Nacije i nacionalizam.

Rođen je 1917. godine u jevrejskoj porodici u Aleksandriji u Egiptu, a odrastao je u Beču i Berlinu, da bi se 1933. godine preselio u London, zajedno s porodicom bježeći od nacističkih progona Jevreja.