Arapska 1989 ruši zapadne saveznike

Britanski dnevnici u utorak najavljuju kraj vladavine pukovnika Muammara Gaddafija a Financial Times piše da bi se događaji na Bliskom istoku mogli nazvati "arapskom 1989.", s tom razlikom što su evropske revolucije iz te godine otpuhale nedemokratske režime koji su bili duboko neprijateljski raspoloženi prema Zapadu.

Dosadašnje arapske revolucije srušile su prozapadne režime koji su važili za umjerenije u regiji. Egipat i Tunis su pali, a Libija, koja se tek nedavno priključila klubu zapadnih prijatelja, ljulja se.

Nemiri su zahvatili Bahrein, bazu američke Pete flote, i Jemen, važnog saveznika Washingtona u borbi protiv Al-Qaide. Amerikanci bi voljeli da val narodne pobune odnese njihove neprijatelje u Iranu i Siriji, ali čini se da su režimi u tim zemljama dovoljno bezobzirni da se održe.

Ostaje, piše dalje Financial Times, Saudijska Arabija - najvažniji saveznik Zapada u arapskom svijetu.

Malo ko u Washingtonu može mirne duše braniti feudalnu monarhiju, čiji je obrazovni sustav iznjedrio 15 od 19 otmičara aviona koji su se obrušili na New York i Washington. Ipak, Saudijci su u proteklih nekoliko godina Zapadu postali još dragocjeniji kao štit protiv Irana i svojevrsna "centralna naftna banka".

Nejasno je kako će Saudijska Arabija reagirati na gubitak svoga ključnog saveznika Mubaraka i na previranja u Bahreinu i Jemenu, ali brze tranzicije ka demokraciji sigurno neće biti.

Administracija Baracka Obame priželjkuje priču u kojoj sloboda i američki interesi idu ruku pod ruku na Bliskom istoku, ali u stvarnosti je sve mnogo složenije i opasnije, zaključuje Financial Times.