U BiH pokrenuta međunarodna kampanja u borbi protiv energetskog siromaštva

U Bosni i Hercegovini danas je pokrenuta kampanja koja se fokusira na omogućavanje pristupa zelenom stanovanju za ranjive porodice. Kampanja pod nazivom „Let’s Build Green“ ima za cilj podsticanje i unaprijeđenje diskusije između predstavnika vlasti i privatnog sektora kako bi se kreirali novi načini javno-privatnog finansiranja projekata zelenog stanovanja za ranjive kategorije stanovništva.

Građani se pozivaju da podrže inicijativu potpisivanjem online obrasca i tako daju svoj doprinos u zagovaranju zelenog stanovanja

Kampanja je dio međunarodnog projekta „SMARTER – Pametnije finansiranje za porodice“ kojeg finansira Evropska unija, a koji u BiH provode partneri – Savjet za zelenu gradnju, Enova i People in Need Bosna i Hercegovina.

Partneri na projektu rade zajedno kako bi podržali identifikaciju pojedinačnih rješenja za korištenje inovacija zelenog finansiranja za poboljšanje zdravlja i udobnosti, finansijske stabilnosti i energetskih performansi domaćinstava sa vrlo niskim prihodima. U svih 12 SMARTER partnerskih zemalja, uključujući BiH, u toku svog trajanja projekat nudi besplatne konsultacije, besplatne online kurseve, umrežavanje i dostupnost zelenih certifikata za projekte koji provode pilot aktivnosti iz oblasti zelenog stanovanja za porodice sa niskim prihodima (više ovdje).

Opštine u Bosni i Hercegovini pokazale su veliko interesovanje za SMARTER-ove aktivnosti koje su dovele do uspostavljanja SMARTER opštinske platforme. U sklopu platforme  28. januara organizovan je jedan u nizu webinara o provođenju pilot aktivnosti iz oblasti zelenog stanovanja u opštinama BiH i partneri na SMARTER projektu su iskoristili ovu priliku da najave pokretanje kampanje „Let's Build Green“ u BiH.

„Oduševljeni smo kada vidimo veliko interesovanje službenika koji rade u opštinama. Oni su dobro upoznati sa situacijom energetskog siromaštva i povezanim zdravstvenim problemima domaćinstava sa niskim primanjima. Zalažemo se za pružanje podrške iz nacionalnih šema prilagođenih njihovoj situaciji“, kaže Amandine Nicolas, regionalna predstavnica organizacije People in Need za zapadni Balkan.

Organizatori se nadaju da će dobiti podršku civilnog društva, finansijskih institucija, ponuđača građevinskih materijala, kao i javnog sektora.

„Podržavam intenzivan dijalog između vladinog, nevladinog i privatnog sektora kao jedan od osnovnih načina za povećanje otpornosti države na energetsko siromaštvo. Pronalaženje novih šema koje pružaju kombinaciju javnih subvencija i privatnog finansiranja, tj. finansiranja zelenog stanovanja, može doprinijeti obezbjeđivanju održivih i zdravih domova za sve kategorije stanovništva.” Ovo je identičan tekst koji se nalazi u pismu podrške koju promoviše ova kampanja. Partneri na SMARTER projektu pozivaju sve koji se slažu sa ovom izjavom, da potpišu obrazac u jednostavnom online obliku.

U okviru kampanje, SMARTER partneri zatražiće od donosioca odluka da odgovore na poziv za dijalog kroz učešće na okruglom stolu koji će okupiti predstavnike vlasti, bankarskog sektora i certifikatore zelenih stanova kako bi razgovarali o mogućnostima finansiranja u Bosni i Hercegovini. Sve aktivnosti kampanje odvijaće se online, vodeći računa da su na taj način  dostupne javnosti, te u skladu sa preporukama tokom pandemije COVID-19.

„Veoma nam je važno uključivanje opština u ovu kampanju, jer su opštine upravo te koje se najčešće susreću sa problemima energetskog siromaštva, obezbjeđivanja zdravih i sigurnih domova ranjivim porodicama, te se bave pružanjem finansijske podrške svojim građanima kada nisu u mogućnosti da obezbijede sredstva za mjesečne troškove života. Zeleni domovi mogu biti dugoročno i održivo rješenje za mnoge od ovih problema i zato je jako bitno da ih učinimo dostupnim svim građanima BiH“, ističe Milenka Pečenica, koordinatorka projekta SMARTER za organizaciju People in Need u BiH.

„Iako je trenutna pandemija zaustavila mnoge tekuće građevinske projekte, ipak se nadamo da će naše aktivnosti doprinijeti kreiranju novih politika kako bi zeleno stanovanje postalo jedan od načina za jačanje otpornosti na energetsko siromaštvo“, dodaje Mirzet Mujagić, poslovni savjetnik firme Enova.

Kampanja će trajati do maja 2021. godine, a njen cilj je podizanje svijesti kod vlasti i zainteresovanih strana o prednostima javno-privatnih partnerstava za implementaciju pilot projekata namijenjenih obezbjeđivanju pristupačnog stanovanja.

Osvrt na stručni dio webinar-a dala je dr. Sanela Klarić, savjetnica i stručnjakinja za održivo stanovanje i zeleno certificiranje ispred udruženja Savjet za zelenu gradnju.

 „Od izuzetne važnosti je da se prodiskutuju sve mjere koje treba ispuniti da bi jedan objekat mogao biti certifikovan kao „Zeleni objekat“. Proces certificiranja je veoma kompleksan i počinje od samog odabira lokacije, preko intergralnog dizajna objekta, proračuna uticaja svakog koraka u gradnji i korištenju objekta metodom procjene životnog ciklusa.

Zatim je neophodno planiranje upravljanja otpadom od momenta gradnje do samog korištenja objekta, edukacija svih korisnika, održivog korištenja svih obnovljivih resursa, planiranja praćenja uštede vode i drugih resursa, iskorištavanja kišnice i recikliranja sivih voda, posebna pažnja treba biti usmjerena na korištenje prirodnih materijala, podršku lokalnoj ekonomiji, uređenju zelenih površina oko ili na objektu, smanjenju troškova i zagadjenja kod transporta, potpunog izbjegavanja materijala koji su toksični, provjere kvalitete zraka i zaštite od buke, obezbjedjenja zdravih i optimalnih uslova stanovanja, pa do energetskog razreda objekta kojim se obezbjeđuju velike uštede u toku korištenja objekta. Sve mjere su dizajnirane da bi se obezbjedio optimalni i održiv kvalitet života stanara i okoline što treba biti cilj svake opštine i pojedinca", rekla je dr. Klarić.