Prvi svjedok tužbe protiv Mladića

Na suđenju Ratku Mladiću tužioci će početi svoj postupak u kojem će ispitivanjem svjedoka i predočavanjem dokumenata, nastojati da dokažu da je optuženi kriv za genocid u sedam bh. opština i u Srebrenici.

Ratni komandant Vojske Republike Srpske je uz dvostruki genocid, optužen i za zločine protiv čovječnosti i kršenje zakona i običaja ratovanja.

Prvi svjedok tužbe je Elvedin Pašić iz Kotor Varoši, koji će dati iskaz o progonu nesrpskog stanovništva iz te opštine u proljeće i ljeto 1992. i o ubistvu 150 muškaraca u selu Grabovica u novembru te godine.

Kotor Varoš je jedna od 20 opština u Bosni i Hercegovini u kojima su, prema optužnici, snage pod komandom Ratka Mladića progonile Bošnjake i Hrvate, terorisale ih i ubijale. U sedam od tih opština: Zvorniku, Bratuncu, Vlasenici, Foči, Prijedoru, Ključu i Sanskom Mostu, progoni su bili tako surovi da su ih tužioci kvalifikovali genocidom.

Mladićeva komandna uloga

Prema onom što su napisali u optužnici, "Ratko Mladić je učestvovao u udruženom zločinačkom poduhvatu da se stanovništvo bošnjačke i hrvatske nacionalnosti trajno ukloni s područjâ BiH koja su proglašena srpskim". U tom cilju, Mladić je, ističu tužioci, bio u komandnoj ulozi na licu mjesta najvećih zločina: uz 20 bh. opština, i u troipogodišnjoj opsadi Sarajeva. Ostale su tonski zabilježene neke njegove naredbe, poput one za za granatiranje centra Sarajeva, kao metafora ratne surovosti: "Držite pod vatrom Predsedništvo i Skupštinu. Tuci i Pofaliće, tuci, tamo nema srpskoga življa mnogo. Tuci da im razvučemo pamet njihovu."

Slični dokazi u formi takvih naredbi ili izjava govore i o njegovoj komandnoj ulozi u zbivanjima u Srebrenici, čiji bilans je 7 hiljada mrtvih i 30 hiljada prognanih Bošnjaka.

Uključujući uzimanje pripadnika međunarodnih snaga za taoce, u optužnici je sve što tereti Mladića svrstano u 11 tačaka. Krivicu nije priznao ni za jednu, i optužbe je nazvao "gnusnim" i "monstruoznim".

"Nisam kriv i nemam sa tim veze nikakve", rekao je na pitanje sudija da li se smatra krivim ili ne za navode optužnice.

413 svjedoka

Tužioci misle suprotno, i pripremili su se da među dokaze uvedu izjave 413 svjedoka. Uz Elvedina Pašića, koji će dati iskaz danas, ove i sljedeće sedmice tužioci će ispitati još pet svjedoka. Među njima su David Harland, koji je, kao zvaničnik Ujedinjenih nacija cijeli rat proveo u Sarajevu, kenijski oficir Joseph Kingori, 1995. vojni posmatrač u Srebrenici, te Njemica Christina Schmitz, članica asocijacije Ljekari bez granica, koja je u to vrijeme kao medicinska sestra radila u srebreničkoj bolnici.