DW: EU se ograđuje od Moratinosovih izjava o vizama

U Evropskoj komisiji, u kancelariji komesara za proširenje Stefana Fuelea, nisu imali komentar na tok i rezultate razgovora evropsko-američkih predstavnika sa bosanskohercegovačkim liderima. Međutim, povodom najave koja je tokom tih razgovora došla od strane španskog ministra spoljnih poslova, Miguela Angela Moratinosa, da će EU u junu zvanično objaviti ukidanje vize za BiH, iz kancelarije Cecilije Malmstrom, evropske komesarke za unutrašnje poslove poručeno je da ukidanje viza i dalje zavisiti od više faktora. Portparol Evropske komisije, Mikele Ćerkone za Deutsche Welle je izjavio:

Analiza da li je BiH ispunila uslove

„Evropska komisija ne komentariše izjave koje dolaze od zemlje koja predsjedava EU-om. Ono što mi možemo da kažemo tim povodom jeste da se u ovom trenutku analiziraju izvještaji o tome da li je BiH ispunila uslove iz Mape puta. Ako je to slučaj, finaliziraćemo procjenu sredinom aprila. Ako se zatim ispune svi potrebni uslovi i procedure, sa prijedlogom za viznu liberalizaciju za BiH izaćićemo sredinom 2010.“

Ćerkone naglašava da prijedlog Evropske komisije za ukidanje viznog režima ne bi trebalo miješati i sa konačnom odlukom po tom pitanju. Jednom kada komisija izradi takav prijedlog , on ide na dalje razmatranje evropskih institucija. Tu je prvenstveno neophodna potvrda Evropskog parlamenta, dok se konačna odluka nalazi u nadležnosti Vijeća Evrope.

Neuspjeh razgovora

Kada je u pitanju rezultat sastanaka evropskih i američkih zvaničnika sa političkim liderima u BiH, on jedino može biti shvaćen kao neuspjeh, smatraju u Međunarodnoj kriznoj grupi. Iako je špansko predsjedavanje EU-om pokušalo da svoje zahtjeve svede na minimum onoga što se danas od bosanskohercegovačkih lidera može tražiti, a to je samo obećanje da će se ponašati konstruktivno u budućnosti, i taj zahtjev je na prilično jasan način odbijen, kaže u razgovoru za Deutsche Welle, direktor programa za Balkan u Međunarodnoj kriznoj grupi, Marko Prelec.

„Razlog neuspjeha je taj što gotovo sve strane procjenjuju da imaju više koristi od odbijanja ponuđenih paketa. Tako je bilo sad, tako je bilo i sa Butmirom. Tu postoje dva razloga. Prvo, računaju da će, ako ponuđeno odbiju dovoljno čvrsto i ljuto, sljedeća ponuda ići više njima u korist. Drugo, računaju da će im odbijanje donijeti više glasova sve više i više ljutih i isfrustriranih glasača“, navodi Prelec.

Koncentrisati se na ljudska prava!

Prelec smatra da je u predizbornom periodu u BiH gotovo nemoguće očekivati neke suštinske promjene ustava, kao i da je jedini napredak moguć u pravcu uklanjanja iz ustava dijelova koji krše ljuska prava i zbog kojih bi BiH mogla da bude izbačena iz Vijeća Evrope.

Sa druge strane u Međunarodnoj kriznoj grupi ističu i to da je ovakav ishod „bez konkretnih rezultata“ dobar, jer može da predstavlja izlazak iz „začaranog kruga“, koji bi proglasio uspjeh uz usvajanje neke vrste beznačajne deklaracije. To bi vodilo prelasku u jednu drugu vrstu angažmana koja bi se odnosila na pregovore o tehničkim detaljima, bez da su se prethodno riješila velika politička pitanja.