Deklaracija o nastavku borbe protiv fašizma

Povodom 9. Maja - Dana pobjede nad fašizmom i Dana logoraša Bosne i Hercegovine, Žene u Crnom, Helsinški odbor za ljudska prava, Centar za ženske studije i umetnički kolektivi Grupa Spomenik i Radna grupa „Četiri lica Omarske” sačinili su Deklaraciju o nastavku borbe protiv fašizma (u prilogu), koju su podržali Udruženje logoraša Prijedor 92 i Savez logoraša u Bosni i Hercegovini.

Deklaracija će biti javno čitana 9. maja, u 12.30h na mestu koncentracionog logora Omarska iz 1992. godine, prostoru današnjeg rudnika ArcelorMittal i na mestu Banjičkog logora iz Drugog svetskog rata, ispred Muzeja banjičkog logora u ulici Veljka Lukića - Kurjaka 8 u Beogradu. 

Tekst deklaracije prenosimo u cjelosti:

Povodom 9. maja, Dana pobede nad fašizmom i Dana logoraša Bosne i Hercegovine, javnosti Republike Srbije i Bosne i Hercegovine upućujemo 

DEKLARACIJU O NASTAVKU BORBE PROTIV FAŠIZMA 

Deklaracijom ukazujemo na današnju politiku Republike Srbije koja negira ratne zločine i postojanje koncentracionih logora tokom devedesetih godina. Ta politika poništava glavnu tekovinu Drugog svetskog rata—ravnopravnost svih naroda sa prostora nekadašnje Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. 

Politiku negiranja, poricanja i nekažnjavanja zločina produkuju i sprovode nacionalne institucije, ekstremne desničarske organizacije i navijačke grupe čime podstiču nasilje i mržnju. 

Političkom rehabilitacijom četničkog pokreta i Draže Mihailovića revidira se istorija Drugog svetskog rata koja vodi izjednačavanju fašizma i antifašizma. 

Uprkos razumljivim potrebama za zbližavanjem i povezivanjem na kulturnom i ekonomskom planu, osuđujemo povezivanje Republike Srbije i Republike Srpske izvan konteksta Bosne i Hercegovine. Time se direktno narušavaju suverenitet i teritorijalni integritet Bosne i Hercegovine i onemogućava ponovno zbližavanje svih njenih naroda. 

Pozdravljamo poruke upućene sa Samita u Karađorđevu održanog 26. aprila 2011. godine, u kojima se ističu neophodnost pomirenja, stabilizacije odnosa i normalizacije života u regionu. 

Uvereni da bez istinskog suočavanja sa ratnom prošlošću ne može biti ni pravog pomirenja: 

Pozivamo organe vlasti Republike Srbije, Bosne i Hercegovine, Republike Srpske i Opštine Prijedor—te javnost u Srbiji, Bosni i Hercegovini i diljem nekadašnje Jugoslavije—da podrže inicijativu bivših logoraša Omarske za izgradnju memorijalnog centra na prostoru današnjeg rudnika ArcelorMittal. Rudnik se nalazi u Bosni i Hercegovini, na mestu nekadašnjeg koncentracionog logora Omarska, formiranog 1992. godine po odluci civilnih vlasti opštine Prijedor. U logoru je bilo zatvoreno i mučeno preko 3300 stanovnika ove opštine, a po procenama je ubijeno preko 700 ljudi. 

Smatramo da stradanje civila u logoru Omarska i svim drugim logorima formiranih tokom ratova devedesetih moraju biti dostojno obeleženi kako bi postali delom javnog sećanja, na putu ka ponovnom uspostavljanju zajedničkog života na prostoru bivše Jugoslavije. 

Odlukom od 1. decembra 2005. godine, kompanija ArcelorMittal podržala je projekat izgradnje memorijalnog centra u okviru rudnika. Podržavanjem iste inicijative, Republika Srbija i Republika Srpska jasno bi pokazale spremnost da se aktivno i kritički odrede prema masovnim zločinima, sistematski počinjenim nad civilima nespske nacionalnosti. 

Takođe pozivamo ArcelorMittal da ukine aktuelnu diskriminacionu politiku kojom se favorizuje zapošljavanje po etničkoj osnovi. Ta praksa predstavlja posleratni nastavak etničkog čišćenja drugim sredstvima. 

Zahtevamo da Republika Srbija zabrani i spreči delovanje ekstremnih desničarskih organizacija i navijačkih grupa, koje podstiču, vrše nasilje i promovišu govor mržnje u javnom i medijskom prostoru. 

Ovom Deklaracijom se afirmiše antifašizam svih naroda na teritoriji nekadašnje Jugoslavije kao zajednička vrednost, tekovina savremenog evropskog društva, temelj ravnopravnosti i normalizacije međuljudskih odnosa u regionu. 

Deklaraciju inicirali/e: 

Žene u Crnom 

Radna grupa “Četiri lica Omarske” 

Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji 

Umetnički kolektiv Grupa Spomenik 

Centar za ženske studije 

Deklaraciju podržali/e: 

Savez logoraša u Bosni i Hercegovini 

Udruženje logoraša “Prijedor 92”