50MINUTA: Jacaszek, Four Tet

U večerašnjoj emisiji 50minuta (emituje se svake srijede u 22h i reprizno petkom u isto vrijeme), u njenome prvom dijelu, slušamo umjetnika koji kombinira akustički zvuk i tradicionalne instrumente koji ga proizvode, sa elektronički kreiranim zvučnim teksturama.

Ovaj autor elektroakustičke muzike je  Michal Jacaszek, Poljak koji je svoju muzičku avanturu započeo krajem devedesetih godina prošloga stoljeća, a čiji je recentni izdanak već osmi album po redu, naslova Pieśni (''Pjesme'').

Jacaszek djeluje u eri koja je usavršila neke nove tehnologije, kojima je moguće donekle imitirati mnoge tradicionalne, klasične instrumente. Tvorcima nove muzike više nisu potrebni standardni instrumentalni ansambli, niti kovencionalno znanje i vještine iz oblasti muzike. Nerijetko moderne spravice i softveri načine sav posao.

No, Jacaszek ide obrnutim smjerom. On komponuje, a potom i odsvira svoju muziku na akustičnim instrumentima, te je tek potom propusti kroz elektronički filter. Njegovo programiranje veoma je suptilno, pa čitavom radu u konačnici osigurava veoma lijepi i ugodan ambijent, u kojem se otkrivaju akustički izvori zvuka, koliko i meki layeri dodira tehnologije.

Album Pieśni Jacaszeka sadrži do sada neobjavljene, u cjelini, njegove interpretacije tradicionalne crkvene muzike i pjesama, koje je kao narudžbe autor načinio u proteklih nekoliko godina. Ova zbirka neobične ljepote i značaja predstavljena je na CD-u, u formatu albuma, zahvaljujući inicijativi Poljskog nacionalnog centra za kulturu.

Drugi dio večerašnje emisije zauzet će umjetnik koji takođe čini svojevrsna istraživanja kroz tradiciju i sa kompjuterski generiranim zvukom. Britanac Kieran Hebden djeluje i pod pseudonimom Four Tet, a u kreativnom postupku on dovodi u vezu elemente techna, hip hopa, jazza te tradicijskih muzikā. Ovaj multiintrumentalist i autor koristi u svome muzičkom izrazu i vrlo popularnu repetitivnu tehniku, pri kojoj se smjenjuju i nadovezuju određeni mini muzički obrasci.

Kao Four Tet Hebden je izdao već šest studijskih albuma, a iza njega su brojni remiksi i saradnje sa drugim umjetnicima kao što su Aphex Twin, Bonobo, Radiohead, Matthew Dear, Sia, Kings of Convenience, te Burial. Prvi singl ovog autora bio je tridesetšestominutni Thirtysixtwentyfive 1998 godine, a petnaest godina poslije on još uvijek korača predjelima eksperimenta sa zvukom i njegovom formom.

Recentno izdanje Four Tet, iz 2013 godine, zove se Beautiful Rewind, i u stilu ovog autora još uvijek ne odstupa od njegove uobičajene tehnike ponavljanja određenih zvučnih obrazaca. No, repeticijom Hebden gradi i laganom progresijom usložnjava svoje strukture, odnosno teksture, razvijajući jedan u osnovi linearni princip. Koristi se fragmentima elemenata raznih žanrova, kreirajući maštoviti i magični zvučni svijet, manje ili više pristupačan, ovisno od raspoloženja.

U večerašnjoj emisiji vraćamo se početku muzičke priče Four Tet, i jednom od njegovih prvih izdanja – EP-ju Misnomer, iz 1998 godine, koji je prethodio debi studijskom albumu autora. Naime, upravo ovih dana nas je Kieran Hebden vratio ovim ranim muzičkim promišljanjima, objavivši na svojoj tek utemeljenoj Bandcamp stranici sadržaj pomenutog EP-ja, dostupan sada i ovim putem, u digitalnom formatu, za download ili stream.