Navršilo se 108 godina od Sarajevskog atentata

Od Sarajevskog atentata prošlo je 107 godina. Tog 28. juna 1914. godine Gavrilo Princip izvršio je atentat na austrougarskog prestolonasljednika Franca Ferdinanda (Franz) koji je bio u posjeti Sarajevu.

Austro-Ugarska je mjesec dana poslije, tačnije 28. jula, objavila rat Kraljevini Srbiji koji je poprimio svjetske razmjere. Bosna i Hercegovina je tada bila u sastavu Austro-Ugarske monarhije.

Sarajevski atentat poslužio je kao povod za početak Prvog svjetskog rata. Gavrilo Princip član tajne organizacije “Mlada Bosna” (pod nadzorom organizacije “Crna ruka” iz Beograda) koja je imala cilj da putem buna, ustanaka i oružanih atentata zbaci austrougarsku vlast u Bosni i Hercegovini, izvršio je atentat na Franca Ferdinanda i njegovu suprugu Sofiju.

Franc Ferdinand je prihvatio poziv tadašnjeg guvernera Bosne, generala Oskara Potjoreka, da izvrši inspekciju trupa, prisustvuje vojnim manevrima u okolini Sarajeva, pogleda svojevremeno prvi tramvaj u Evropi i zvanično posjeti Zemaljski Muzej.

Osim toga, posjeta se poklapala sa 14-tom godišnjicom njegovog braka sa Sofijom. S obzirom da prestolonasljednica Sofija nije bila kraljevske krvi, njoj nije bilo dozvoljeno da se vozi istim kolima zajedno sa kraljevskim suprugom u Beču, dok se u Sarajevu takvi tabui i protokoli nisu primjenjivali.

Tokom posjete, Sofija bi bila u mogućnosti da se vozi u istim kolima zajedno sa mužem, što je bio vrlo promišljen i ljubazan Francov dar njoj za godišnjicu braka.

S obzirom da se tokom ranijih posjeta visoko rangiranih austrougarskih zvaničnika nikad ništa nije desilo u Sarajevu, obezbjeđenje nije bilo posebno alarmirano niti previše strogo. A tokom putovanja ka Sarajevu, Franc Ferdinand je primljen vrlo toplo od Bosanaca, pa zbog toga ni Sarajevo nije smatrano “neprijateljskom teritorijom”.

Ferdinand i njegova supruga Sofija vozili su se kroz svečano ukrašeni grad u crnom otvorenom automobilu, Obalom pa do Gradske vijećnice.

U vrijeme smrti Gavrilo Princip je oslabio od bolesti i pothranjenosti, težio je samo 40 kilograma. Umro je u mukama, tuberkuloza mu je proždirala kosti do te mjere da mu je desna ruka morala biti amputirana.

Prvenstveno je zakopan na tajnoj lokaciji, a 1920. godine njegove kosti su, zahvaljujući češkom vojniku, pronađene i prebačene u Sarajevo.