Mušan ef. Bećirović, imam koji je ostavio svoje srce u džamiji...
Ako vas u ovo proljetno vrijeme put nanese prema mjestu Buna u Hercegovini, tamo uz puteve koji vode prema Čapljini i Stocu, svakako svratite do obližnje džamije koja nosi ime Ali-paše Rizvanbegovića, poznatog hercegovačkog vezira.
U ljepoti behara i mirisima Hercegovine, nadomak plahovite Bune, tu, u džamijskom haremu, čovjek može osjetiti mir.
Piše: Faruk Vele
Možda je to zbog dobre duše Mušana ef. Bećirovića, koji je u džamiji na Buni ostavio svoje srce augusta 1993. godine.
"I ne recite za one koji su na Allahovu putu poginuli: "Mrtvi su!" Ne, oni su živi, ali vi to ne znate“! ( Kur´an, El-Bekare 154 )
Prisjećamo ga se danas na Dan džamija, među imamima i drugim vjernicima koji su živote položili čuvajući svoje bogomolje. Imamo su dijelili sudbinu svojih džamija.
Smrt u džamiji
Mušan ef. Bećirević, sin Muhamedov i Nazin, rođen je upravo u maju 1939. u Neđeljištima kod Vlasenice.
Kako bilježi Muharem ef. Omerdić u Monografiji "Imami - šehidi", ef. Bećirović položio je imamski ispit 13. oktobra 1959, a stručni imamski ispit 22. septembra 1972. u Sarajevu. Rješenjem Starješinstva Islamske zajednice SR Bosne i Hercegovine, br. 5540/61, od 15.12.1961. godine, postavljen je za imama u džematu Rotimlja, u Odboru Islamske zajednice Mostar. Na dužnost je stupio 15. oktobra 1961. godine.
Hatibskim ovlaštenjem Vrhovnog islamskog starješinstva br. 2738/61, od 21. decembra 1962. godine, Mušan-ef. je dobio od reisul-uleme muraselu za obavljanje hatipske dužnosti.
Živio je u džematu Buna kod Mostara, gdje je izgradio i porodičnu kuću nedaleko od mjesne džamije.
Jedan u osnovi čestit i miran život mjesnog imama prekinut je na užasan način upadom pripadnika Hrvatskog vijeća obrane (HVO) augusta 1993. godine.
Naime, 15. augusta 1993. godine pripadnici HVO-a, koji su još ranije okupirali Bunu, zarobili su Mušana efendiju i teško ga maltretirali.
Zločinci su ga prisiljavali da pred njima klanja, a potom su ga usmrtili u džamiji Ali-paše Rizvanbegovića!
Potom su zapalili džamiju i obližnju imamsku kuću. Zločinci su do temelja srušili divnu hercegovačku džamiju, a na mjestu gdje se nalazila napravili su veliku rupu - da se ukloni svaki znak njezinog postojanja!
Posmrtni ostaci efendije Bećirevića, kako nam je potvrdila porodica, do danas nisu pronađeni!
"Mušan ef. Bećirović je radio kao imam u džematu Rotimlja, opština Stolac, i sagradio je kuću na kupljenoj parceli uz samu džamiju na Buni, da ima kada ode u penziju. Agresija na RBiH ga je tu zatekla, upravo na Buni. On je na najsuroviji način likvidiran u džamiji, uz iživljavanje HVO fašista nad bespomoćnim Mušan ef. Istu sudbinu je doživio i njegov prvi komšija i mutevelija džamije, rahmetli Hakija Husković", priča za Radiosarajevo.ba ef. Smajkić.
Foto: Radiosarajevo.ba / Arhiv: Polaganje kamena temeljca za džamiju na Buni
Kao da sav taj užas nije bilo dovoljan, pa se iživljavanje nastavilo i nad drugim imamom i stanovnicima Bune.
"Ovome treba dodati i mučenje familije Ahmeta ef. Bibera tada aktualnog imama na Buni. Ahmet ef. je zajedno sa sinom odveden u logor i preživio je užase logora tzv. Herceg-Bosne, o čemu je napisao knjigu "Allah je sa strpljivima". Umješnost i maštovitost HVO sluđenosti ogleda se i organiziranju logora samo za efendije. O tome je rahmetli Sejfo Kajmović, također, napisao knjigu "Kuća paukova", istakao je Smajkić, koji je na dužnosti mostarskog muftije proveo ukupno 37 godina, najprije kao vršitelj dužnosti od 1976. do 1979., a kontinuirano od 1980. do juna 2014. godine.
Rat je proveo sa svojim narodom, zbog čega uživa nepodijeljeno poštovanje.
Dova nene Džemile
Ovdje je, dodaje Smajkić, važno napomenuti da su imami dijelili sudbinu džamija.
"Morali su nestati i jedni i drugi", zaključuje Smajkić.
Foto: Radiosarajevo.ba / Arhiv: Bivši mostarski muftija Smajkić i nena Džemila
Kada je prije više od deset godina u naselju Buna kod Mostara klanjan prvi teravih-namaz u obnovljenoj džamiji Ali-paše Rizvanbegovića, prva koja je sa suzama u očima poljubila ruku ondašnjeg muftije Smajkića bila je nena Džemila, upravo supruga rahmetli Hakije koji je ubijen sa ef. Bećirovićem.
Nena Džemila bila je, naime, glavni i najgorljiviji zagovornik ponovne obnove džamije na Buni. Nakon što snage HVO-a porušile džamiju, tamo je ostala velika rupa. Ne samo na mjestu gdje se nalazila bogomolja, u neposrednoj blizini avlije nane Džemile, već i u srcu ove dobre starice.
Jedne prilike kada se ef. Smajkić vraćao sa otvorenja jedne džamije u Dubravama, svratio je na Bunu i posjetio nenu Džemilu. Ona je tada kazala kako želi da prva naredna obnovljena i otvorena džamija bude ova njena, Ali-pašina džamija.
Čak je muftiji Smajkiću kazala da ga teretiti na Sudnjem danu ako ova džamija ne bude obnovljena za njezina života! Još je rekla: "Požuri, jer niko ne zna koliko mu je ostalo od života.
Smajkić je to shvatio kao dodatnu obavezu. Dova nene Džemile je uslišena pa je upravo u avgustu 2007. godine, 14 godina nakon strašnog zločina, u prisustvu više stotina mještana i vjernika sa područja Mostara i Hercegovine položen kamen temeljac za obnovu džamije. Kamen temeljac su zajedno položili tadašnji reisu-l-ulema dr. Mustafa ef. Cerić, tadašnji mostarski muftija Seid ef. Smajkić, gradonačelnik Mostara Ljubo Bešlić, bivši federalni ministar prostornog uređenja Salko Obhodžaš i šejh Halil Brzina.
Godinu kasnije, klanjan je proučen prvi ezan i obavljen prvi namaz, a niko nije bio sretniji od nene Džemile.
Neka tragična sudbina ef. Bećirovića, mutevelije Hakije Huskovića i svih ubijenih imama, ali i svih stradalih građana Bosne i Hercegovine bude pouka bezumnosti i apsurdnosti ratnih užasa, da se slično zlo više nikada ne ponovi.
Kako je fra Mićo spasio imama
Nasuprot zločincima, primjer ljudske dobrote bilo je u najgorim vremenima. Svjedoči o tome zapis nedavno preminulog Sejfe ef. Kajmovića u knjizi "Kuća paukova" svjedočeći o fra Mići koji spasio glavnog imama Čapljine.
"Fra Mićo je položio ispit kolegijalnosti izvukavši u svom automobilu Hasana ef. Palića, glavnog imama Čapljine, zajedno sa njegovom familijom u Hrvatsku, kada je to već bilo neizbježno. To je, doista, bilo veliko dobročinstvo u situaciji kakva je bila u Čapljine. Taj gest je bio potvrda iskrenog prijateljstva", napisao je rahmetli Kajmović.
Imami šehidi
Imena ubijenih imama, hatiba, mualima i mualima:
Hasan ef. Alekić, Amir ef. Aljović, Hašim ef. Atić, softa Adem Bajramović, Sakib ef. Bajrić, Fikret ef. Balagić, Osman ef. Baščelić, Mušan ef. Bećirević, Ale ef. Behar, Hasan ef. Bešlija, Abdulah ef. Čelebić, Rasim ef. Ćeman, Alija ef. Ćosić, Ćurtović ef. Nazif, Ahmet ef. Cvrčak, Mehmed ef. Delić, softa Fikret ef. Dizdarević, Sulejman ef. Dizdarević, Omer ef. Drkić, Murat ef. Drinjaković, Hajrudin ef. Dupovac, Amir ef. Duraković, Hasan ef. Duraković, Smail ef. Džafica, Safet ef. Đogić, Teufik ef. Đozić, Redžo ef. Efendić, softa Reif Fejzić, Fadil ef. Gadžo, Mensur ef. Goga, softa Sabahudin Habibović, Subhija Gramilo, Mehmed ef. Hajro, Mehmed ef. Hafizović, Tenzila Hadžiabdić, Senid ef. Hajdarević, Nermin ef. Halilović, Esed ef. Hasanović, Sadik ef. Hasanović, Hasan ef. Hasanović, Emina (r. Pašić) Hodžić, Hašim ef. Hodžić, Mustafa ef. Hodžić, Sulejman ef. Hodžić, Ćerim ef. Hrustanbegović, Džemal ef. Humić, Dževad ef. Huremović, Ejub ef. Husejnović, Rasim ef. Jašarević, Hasan ef. Jusić, Zahid Kabaš, profesor Raif Kadrić, softa Rasim Kaltak, Safet ef. Karaman, Fadil ef. Kasapović, softa Armin Kovač, Zijad ef. Krajina, Abdulah ef. Kubat, Spaho ef. Kurtović, Šaćir ef. Kurtović, Ahmet ef. Lihović, Ismet ef. Mačković, Mehmedalija ef. Mandžić, Junuz ef. Mekanić, Šaban ef. Mahmutović, Zahid ef. Makić, Ahmed ef. Memić, Munib ef. Memić, Sakib ef. Memić, Salko ef. Memić, Suljo ef. Memić, Almir ef. Mešić, Salem ef. Mezit, Ilijas ef. Milanović, Ramo ef. Muhić, Hasib ef. Mujić, Mustafa ef. Mujkanović, Fatima Mulić, Hamed ef. Murtagić, Nurudin ef. Mušić, Osman ef. Mustafić, Sado ef. Mustafić, Sead ef. Mustafić, Mustafa ef. Mušinbegović, Muhamed ef. Novalić, Mehmed ef. Omerbašić, Hazim ef. Omerčević, Ševal ef. Omerspahić, Idriz ef. Osmanović, Mehmed ef. Osmanović, Omer ef. Osmanović, Šemso ef. Osmanović, Mehmed ef. Pašić, Sinan ef. Pašić, Mesud ef. Pezić, Ferhad ef. Pirić, Hasib ef. Ramić, Salko ef. Ramić, Ramiz ef. Redžić, Salko ef. Reko, Adil ef. Rizvanović, Emir ef. Seferović, Hamid ef. Softić, Almasa Spahić, Asim ef. Stupar, Fahrudin ef. Subašić, Hasib ef. Šabanović, Sinanudin ef. Šećerović, Ismet ef. Šljivo, Nijaz ef. Šukrić, Fikret ef. Terzić, Ćamil ef. Tuzlak, Omer ef. Tuzlak, Nedžib ef. Zgrčo.
Radiosarajevo.ba pratite putem aplikacije za Android | iOS i društvenih mreža Twitter | Facebook | Instagram, kao i putem našeg Viber Chata.