Danas je Međunarodni dan sjećanja na romske žrtve holokausta

Drugi august se obilježava kao Međunarodni dan sjećanja na romske žrtve holokausta, kada je u gasne komore u noći između 2. i 3. augusta 1944. godine, poslano i pogubljeno 2.897 Roma u logoru Aušvic u tzv. Porodičnom kampu za Cigane.

Ovaj datum je prihvaćen i od strane Vijeća Evrope, a na inicijativu romskih organizacija i obilježava se širom Evrope od 2012. godine. Rezolucijom Evropskog parlamenta koja je usvojena 15. aprila 2015. godine i zvanično se proglašava Dan sjećanja na romske žrtve holokausta.

Tog dana, sjećanjima i komemoracijama obilježavaja se stradanje Roma širom Evrope tokom Drugog Svjetskog rata, a zvanično je uvršten i u zvanični kalendar važnih datuma Vijeća ministara Bosne i Hercegovine.

Procjene su da je u Drugom svjetskom ratu ubijeno više od 500.000 Roma, ali konačni broj nikada nije utvrđen, a o stradanjima Roma na ovom području, govore i sljedeći podaci:

Tokom jula 1942. godine, svi Romi s područja tadašnje NDH deportovani su u Jasenovac. Za razliku od većine drugih zatočenika ovog koncentracionog logora, oni po dolasku u logor nisu bili identificirani po imenu, nego po broju vagona kojim su dovezeni u logor. Sem u Jasenovcu, Romi su ubijani i u drugim ustaškim logorima i na stotinama drugih lokacijama na području današnje Republike Hrvatske, Bosne i Hercegovine i dijelovima Republike Srbije.

Ispočetka je logor bio smješten u selu Uštica i to je mjesto potom dobilo naziv Ciganski logor. Kasnije su ih prebacivali u Donjoj Gradini na drugoj obali Save, mjestu masovnog stradanja.