FOTO: Priča o Skenderbegu, kacigi s kozijom glavom i albanskom dvoglavom orlu

Grb Albanije adaptacija je zastave Albanije, a načinjen je prema grbu (pečatu) Gjergja Kastriotija Skenderbega i iznad glave dvoglavog orla je Skenderbegova prepoznatljiva kaciga, ukrašena kozijom glavom i rogovima.

Priča o albanskom grbu stoga je većim dijelom priča o samom Skenderbegu.

Skenderbeg je povijesni nadimak albanskoga junaka Gjergja Kastriotija (Gjergj Kastrioti Skënderbeu), kneza Albanije, koji je postao narodni junak braneći svoju državu od Osmanlija. Njegova sestra Marija bila je supruga crnogorskoga vladara Stefana I. Crnojevića i majka njegovog sina Ivana Crnojevića.

U vrijeme dinastije Crnojevića u Crnoj Gori grb je predstavljao zlatni dvoglavi orao, s krunicama na glavama. Može se opravdano pretpostaviti da je Ivan Crnojević preuzeo grb (dvoglavi orao) od Skenderbega poslije njegove smrti (17. januara 1468), izražavajući tako feudalni legitimitet prema Skenderbegovim teritorijama, jer je Skenderbegova sestra Marija bila majka Ivanova.

No, vratimo se priči o Skenderbegu.

Rođen je u okolini grada Debra u pograničnom području između današnje Makedonije i Albanije, u jednom od dva sela pod kontrolom njegovog djeda Pavla Kastriota, vazala Osmanlija. S osamnaest godina ga je otac Ivan, također osmanski vazal, poslao u Jedrene kao zalog svoje odanosti sultanu. Nakon školovanja, obuke i uspješne vojne karijere dostigao je poziciju subaše u Kroji (1437-1438), a zatim sandžakbega Debarskog sandžaka 1440 godine. Odbio je poziv svojih rođaka da se pridruži antiosmanskoj pobuni u Albaniji (1432-1438), već je ostao lojalan sultanu.

Kad je Janoš Hunjadi porazio Osmanlije kod Niša 1443, Skenderbeg je, poput brojnih poraženih osmanskih vojskovođa, pogrešno procijenio da je Osmansko carstvo u Evropi doživjelo konačan poraz. Napustio je osmanlijsku vojsku, vratio se u Albaniju i ponovo prihvatio kršćanstvo. Odatle je vodio bespoštednu borbu protiv Osmanskog carstva.

Zbog borbe protiv Osmanlija prvo ga je glorificirala katolička crkva (iako je u dijelu svog života bio i musliman i pravoslavac), a ubrzo i slovenski narodi s Balkana koji su ga smatrali svojim nacionalnim herojem.

Sjećanje na Skenderbega ipak je najtrajnije i najčvršće očuvano među Albancima. Skenderbeg je za Albance najveća osoba njihove povijesti, simbol nacionalnog jedinstva i otpora stranim osvajačima.

Sedamnaestog januara 1468, u Lezhi, Skenderbeg se razbolio od malarije, od čega se nije uspio oporaviti te je umro.

U Albaniji se koristio motiv dvoglavog orla, koji je i danas na tamošnjoj zastavi, još u srednjem vijeku. To je bilo na osnovu toga što su albanske vođe, kao kršćani, bili nosioci raznih državnih dvorskih činova u Bizantiji.

Grb dinastije Kastrioti i Skenderbega

Tako je i Skenderbegova zastava, odnosno zastava porodice Kastrioti, na sebi imala dvoglavog orla.

Zanimljivo je i da je Skenderbegova čuvena kaciga, kao i dva njegova mača, sačuvana do danas te se trenutno nalazi u muzeju u Beču.

Skenderbegova žena, Donika Kastrioti, odnijela je kacigu, kao i dva mača, u Italiju nakon njegove smrti. U idućih 500 godina ovi predmeti su prošli kroz ruke bezbroj plemića.

Skenderbegova kaciga

Dvoglavi orao se u Bizantiji pojavljuje od njenog nastanka i predstavlja kontinuitet s Rimskim carstvom čiji je simbol bio.

Iz Bizantije se dvoglavi orao proširio na zemlje pod njenim kulturnim utjecajem (Srbija, Rusija, Albanija, Crna Gora...).

Na izgled današnje zastave Albanije najviše su utjecali njemački heraldičari s kraja 19. i početka 20. stoljeća, koji su je i definitivno uobličili.

Albanija je 1912. godine dobila svoju nezavisnost od Osmanskog carstva, a tada je na zastavu vraćen crni dvoglavi orao.

Grb Kneževine Albanije (1912-1928)

Godine 1928. Ahmed-beg Zogu, sin vođe jednog albanskog plemena, uspijeva nagovoriti parlament da pretvori Albaniju u kraljevinu, a da on postane kralj. 

Grb Kraljevine Albanije (1928-1939)

Kralj Zogu vlada Albanijom do 1939. godine, kad je osvaja fašistička Italija.

Grb Albanije pod italijanskom okupacijom (1939-1943)

Nakon Drugog svjetskog rata, Albanija postaje komunistička država. Njom vlada Enver Hoxha koji prvo pokušava preuzeti jugoslavenski komunizam, pa onda sovjetski i konačno kineski. Nakon kraja kineske izolacije prema zapadu, Hoxha prekida odnose između Albanije i Kine te uspostavlja politiku izolacije Albanije. Ova politika uzrokuje propast albanske privrede.

Grb Narodne Republike Albanije (1946-1991)

Enver Hoxha umire 1985. godine a reforme prema demokratiji počinju 1991. godine nakon pada komunizma širom svijeta. Tada je usvojen privremeni grb koji je vrijedio do 1998. godine, a na kojem nije bilo Skenderbegove kacige.

Grb Albanije (1992-1998)

Novi, demokratski ustav usvojen je 1998. godine, a s njim i današnji grb Albanije.

Grb Albanije (1998-)