Šezdeset godina eurointegracija i pobjede nad fašizmom

U državama članicama i potencijalnim kandidatima za članstvo u Evropsku uniju danas se slavi 9. maj - Dan Evrope.

Dan Evrope ustanovljen je kao sjećanja na Schumanovu deklaraciju, kojom je prije 60 godina započet proces evropskih integracija.

Deklaraciju je na konferenciji za štampu u Parizu 9. maja 1950. godine pročitao tadašnji ministar vanjskih poslova Francuske Robert Schuman, pozvavši Francusku, Njemačku i druge evropske države da zajedno rade za proizvodnji uglja i čelika, čime bi se stvorila prva konkretna osnova za evropsku federaciju.

Šuman je prijedlog iznio u kontekstu hladnoratovskog zaoštravanja koje je prijetilo da uvede Evropu u novi rat. Također, postojala je bojazan od ponovnog naoružavanja Njemačke, pa je Francuska željela da ima neku vrstu kontrole nad proizvodnjom uglja i čelika u Njemačkoj, jer ti sektori predstavljaju osnovu za proizvodnju u vojnoj industriji.

Prijedlogom je stvorena Evropska zajednica za ugalj i čelik, koja je predstavljala prvi korak na putu evropskih integracija, prenosi Srna.

Kao uspomenu na dan kada je Schuman objavio deklaraciju, lideri EU su na samitu 1985. godine u Milanu odlučili da 9. maj bude obilježavan kao Dan Evrope.

Na Dan Evrope 2007. godine internet stranice svih institucija EU prešle su na domenu ".eu" koja predstavlja simbol nove komunikacione strategije Unije.

Taj dan se proteklih godina obilježavao slavljima širom evropskih metropola, ali i debatama o budućnosti Evrope, njenim granicama i proširenju.

Proširenje Unije praćeno je skepticizmom u nekim članicama, ali je taj proces bio i ostao pravi instrument za prevazilaženje političkih prepreka, jer je njegova osnova - mirno ujedinjenje Evrope zasnovano na demokratiji i vladavini prava.

EU predstavlja zajednicu vrijednosti, pa zemlje koje žele da postanu njene članice moraju da ispune jasne uslove koji su definisani na sastanku Evropskog vijeća u Kopenhagenu 1993. godine.

Ti kriteriji se odnose na stabilnost institucija koje obezbjeđuju demokartiju, pravnu državu, poštovanje ljudskih prava i manjina, tržišnu privredu, sposobnost preduzeća da izdrže konkurenciju u Uniji i sposobnost preuzimanja obaveza koje proizlaze iz članstva, uključujući provođenje ciljeva političke, ekonomske i monetarne unije.

Na ovaj datum, Evropa, ali i svijet slavi Dan pobjede nad fašizmom, jer je 8., odnosno 9. maja 1945. godine kapitulirala hitlerovska Njemačka, što je značilo i kraj Drugog svjetskog rata.

radiosarajevo.ba