Letjet će do 2042. godine: Srbija modernizira nadzvučni avion napravljen u Mostaru

Vojska Srbije radi na modernizaciji svog naoružanja, a jedan od projekata je i modernizacija borbenog aviona Soko J-22 Orao, izvještava RTS.

To je avion koji leti brže od zvuka, a detaljna ispitivanja konstrukcije aviona pokazala su da Orao može letjeti do 2042. godine.

Mnogi su smatrali da je avion – čija je proizvodnja prestala 1992. godine u fabrici Soko u Mostaru – davno rekao svoje. Uostalom, Rumunija, koja je zajedno s bivšom Jugoslavijom zajednički razvila i proizvodila Orao, povukla je letjelicu iz upotrebe prije 11 godina.

Podsjetimo se ovog najambicioznije zamišljenog aviona bivše Jugoslavije koji je izlazio iz pogona fabrike Soko u Mostaru, dok je motore, po licenci Rolls-Roycea, proizvodio Orao iz Rajlovca pored Sarajeva. Rumunska verzija nosila je oznaku Avioane Craiova IAR-93 Vultur, a izrađivana je u Craiovi.

Projekt razvoja jurišnog aviona nastao je '70-ih godina prošlog stoljeća pod oznakom JUROM, u kooperaciji Jugoslavije i Rumunije. Kao uzor za nasljednika Jastreba J-21 (također izrađivan u Mostaru), odabran je Jaguar, razvijen u suradnji Velike Britanije i Francuske.

Sada Srbija kreće u modernizaciju koja će obuhvatiti napadno-navigacijski sistem, optičko-elektronske uređaje i pametno naoružanje.

"Pod tim podrazumijevamo da ćemo moći da ostvarimo isti efekat na cilj sa duplo manje, pa i više od duplo manjeg broja aviona. Ako nam je za uništenje nekog cilja sada potrebno tri aviona, sada ćemo to moći sa samo jednim vazduhoplovom", rekao je pukovnik Dejan Vasiljević, komandant 98. vazduhoplovne brigade Vojske Srbije.

Modernizovano naoružanje činit će i "pametni" projektili, čija je preciznost u rangu sličnih borbenih sistema u svijetu.

"Osnovni nosilac je vođena raketa 'VRVZ-200' koja će omogućiti avionu Orao dejstva sa visine od 7.000 metara na daljinu od 40 kilometara, i to u uslovima noći i složenim i povoljnim meteorološkim uslovima", istakao je pukovnik Zoran Prodanović, zamjenik komandanta 98. vazduhoplovne brigade.

Avion Soko J-22 Orao ima sposobnost letenja na malim visinama, manjim od 50 metara, što ga čini neuhvatljivim za dejstvo i sa zemlje i sa neba. Na avion će biti postavljeno ukupno 11 novih sistema, sa ciljem da se pojednostavi rad pilota. "Osnova sistema je takozvana staklena kabina, odnosno glas kokpit, koja, prije svega, podrazumijeva modernu senzoriku, koja učestvuje sa inercijalnim navigacionim sistemom u određivanju položaja aviona", navodi Miodrag Marković iz firme Teleoptik žiroskopi.