"Iz ovog ugla je više nikad nećemo vidjeti": Fotografija starog Sarajeva oduševila društvene mreže

Vrijedni kolekcionar blaga Bosne i Hercegovine Zoran Tarade na društvenim mrežama ponovo je objavio čarobnu fotografiju iz naše historije. 

Ovaj put u pitanju je prizor iz starog Sarajeva koji je oduševio brojne korisnike Facebooka.

"Prelijep pogled. Nažalost, iz ovog ugla je više nećemo vidjeti", navodi jedan od komentara.

Trending

Hrvati trojkama zasuli koš BiH: Zmajevi izgubili prvi od dva ključna meča za odlazak na Eurobasket

Riječ je, dakako, o sinagogi Jevreja – Aškenaza, koja je od 2006. godine i nacionalni spomenik BiH.

Zavirimo li u historiju naše domovine, doznajemo kako se sefardski Jevreji masovnije naseljavaju u Bosnu i Hercegovinu poslije izgona iz Španije 1492. Prvi pisani trag o boravku Jevreja u Sarajevu potiče iz 1557. godine i predstavlja zapis u Sidžilu (sudska knjiga koju je vodio kadija, op.pr.) sarajevskog šerijetskog suda. Imali su tri hrama u Sarajevu: Veliki ili Stari hram iz 1581. godine, Novi hram, iz sedamdesetih godina 19. vijeka i treći hram na Bjelavama iz 1900-1901. godine.

Aškenaska grupacija Jevreja, pak, doselila se iz sjeverne i istočne Evrope tek poslije 1878. godine. Osnivaju svoju opštinu u Sarajevu nedugo nakon doseljavanja, tako da se već 1879. godine donosi odluka o izgradnji sinagoge. Projekat za Aškenasku sinagogu uradio je 1901. godine, a ko drugi nego čovjek koji je ovaj grad učinio tako lijepim - arhitekta Karlo Paržik.

Sarajevska Aškenaska opština se, prilikom izbora projekta za hram, rukovodila estetskim i ideološkim kriterijima zemalja i sredina iz kojih su njeni članovi doselili u BiH, tako da postoji mogućnost da je kao uzor poslužio budimpeštanski pseudomaurski hram, izgrađen 1860. godine. Tridesetog septembra 1902. godine, završena je izgradnja i izvršeno osvećenje prvog aškenaskog hrama u Sarajevu.

Sama gradnja povjerena je Ludwigu Jungwirthu, a unutrašnja obrada i oslikavanje majstoru Ludwigu Oisneru. 

Objekat Aškenaske sinagoge u Sarajevu je projektovan i izgrađen u pseudomaurskom slogu, odnosno u mudejar stilu, koji se kao specifičan vid eklektičkog izraza javlja u Sarajevu dolaskom Austrougarske monarhije. Uzori su uglavnom traženi u egipatskom islamskom graditeljstvu i transponirani su na nove objekte u Bosni.

Hram se nalazi na lijevoj obali Miljacke, između mostova Drvenija i Ćumurija.

Nakon Drugog svjetskog rata i velikog stradanja sarajevskih Jevreja Aškenaška sinagoga je ostala jedini aktivni jevrejski hram u Sarajevu.