Operacija NATO-a koja je donijela kraj rata u Bosni i Hercegovini

Povod za akciju NATO-a bio je masakr na sarajevskoj pijaci Markale, koji se dogodio 28. augusta 1995. godine u kojem je ubijeno 37 civila.

Vojska bosanskih Srba tokom 1995. godine nije imala niti jednu vojnu pobjedu i uglavnom je bilježila značajne gubitke na mnogim ratištima (oslobađanje planine Vlašić, operacija Oluja itd.). Tokom 1995. godine bosanski Srbi uglavnom su se koristili odmazdama prema civilima: masakr na pijaci Markale, genocid u Srebrenici, masakr na Tuzlanskoj kapiji, zarobljavanje i ponižavanje vojnika UNPROFOR-a.

Snage NATO-a uvidjele su da su se snage predvođene ratnim zločincem Radovanom Karadžićem otele kontroli.

Operacija Namjerna sila trajala je do 20. septembra 1995. godine, a bila je uglavnom usmjerena na bombardovanje srpskih položaja oko Sarajeva i Goražda. Operacija NATO-a bila je iznimno uspješna, jer je kombinirano sa vojnim pobjedama Armije Republike Bosne i Hercegovine i Hrvatskog vijeća obrane dovelo do potpisivanja Dejtonskon mirovnog sporazuma. Ujedno došlo je i do prekida opsade Sarajeva, najduže opsade jednog grada u modernoj historiji.

Spanish Hornet drivers in Aviano, Sept. 1995 Operation Deliberate Force #AircraftPhoto #DeliberateForce pic.twitter.com/K8SqnTNKbf

— AircraftTalking (@AircraftTalking) September 1, 2015

U Operaciju je bilo uključeno oko 5.000 vojnika i 400 aviona iz NATO članica: Belgije, Kanade, Danske, Francuske, Njemačke (prva vojna akcija Luftwaffea nakon 1945. godine), Italije, Španije, Turske, SAD-a, Velike Britanije.

Većina operacija izvođena je iz vojne baze u Avianu u Italiji, kao i sa nosača aviona Theodore Roosevelt u Jadranskom moru.

On this date 20 years ago, NATO launched an extensive bombing campaign against Bosnian Serbs. pic.twitter.com/mAwm3KBZg9

— Charles Apple (@charlesapple) August 30, 2015

NATO je u tom periodu na snage bosanskih Srba bacio 1.026 bombi. Pogođeno je 338 meta na 38 vojnih kompleksa. Čak 97 posto svih napada direktno su pogodili mete, a 80 posto svih meta bilo je ozbiljno oštećeno.