Istorija civilizacija objašnjena matematičkim modelom
Nestabilnost velikih, kompleksnih društava je predvidljiv model. To je rezultat novog matematičkog modela koji istražuje pojavu ranih ljudskih društava kroz prizmu ratovanja. Obuhvatajući hiljade godina ljudske istorije, model otkriva dinamičku prirodu društava, koja se teško može detektovati arheološkim metodama.
Istraživanje koje je predvodio Sergey Gavriltes, direktor naučnih aktivnosti na Nacionalnom univerzitetu za matematičku i biološku sintezu i professor na Univerzitetu Tennessee-Knoxville je reultiralo prvim brojem novog naučnog časopisa Kliodinamika: Časopis za teoretsku i matematičku istoriju, prvi akademski časopis posvećen nastajućoj naučnoj disciplini teoretske historije i matematike.
Numerički model se fokusira i na stepen veličine i kompleksnosti nastanka “politika” ili država, kao i njihove dugovječnosti i karakteristika naselja, kao rezultata ratovanja. Uzet je u obzir veliki dio faktora, ali neočekivano, najbolji efekat je postignut kada su u pitanju dva faktora – mjerenje vjerovatnoće pobjede u ratu i prosječnog vremena koje vođa provodi na vlasti. Prema ovom modelu, stabilnost velikih, komleksnih politika odgovara ishodu konflikata i ponajviše je determinirana političkom moći i bogatstvom, time da li postoje jasno otvrđeni načini prenosa moći i da li je kontrola mehanizama unutar politika specijalizirana. Rezultati su također pokazali da politike funkcionišu po zakonitosti onoga što se naziva „glavni ciklusi“, odnosno brzih krugova razvoja i kolapsa povezanih s ratovanjem.
Politike kojima se došlo do najviše bogatstva nisu obavezno i pobjedničke. Postoje mnogi drugi faktori izuzev bogatstva koje mogu utjecati na ishod vojnih konflikata. Model također sugerira da rapidni kolaps neke politike može nastupiti bez prirodnih nepogoda, kao što su suša ili prenaseljenost.
Koristeći matematički model, istraživači su na skali decenija i stoljeća zabilježili dinamički process koji uzrokuje da plemena, države i imperije nastaju, traju inestaju
“U posljednjih nekoliko decenija, matematičk modeli su postal vrlo važni u prirodnim i ekonomskim znanostima, no sada postaju vrlo vžni u objašnjavanju historijskih podataka,“ rekao je Avrilites. „Naš model omogućuje teorijsku podršku pogledima da kulturni, demografski i ekološki preduslovi mogu predvidjeti nastanak i dinamiku komleksnih društava.“
Radiosarajevo.ba pratite putem aplikacije za Android | iOS i društvenih mreža Twitter | Facebook | Instagram, kao i putem našeg Viber Chata.