Misterija stara jedan milenij: Bizarni ćupovi mrtvih bili nepoznati arheolozima

Duboko u šumama jugoistočne Azije leži misterija stara jedan milenijum, a arheolozima poznata tek odnedavno. Naime, više od 100 hiljadugodišnjih "ćupova" od masivnog kamena otkriveno je na više od 15 mjesta u državi Laos, a smatra se da su služili za sahranjivanje mrtvih. 

Teški su više od 10 tona i smješteni su na grobnom zemljištu.

Istraživači sa Australijskog nacionalnog univerziteta iskopali su 137 kamenih ćupova zajedno s intrigantnim, rezbarenim diskovima oko njih, za koje se smatra da su korišteni kao oznake za mjesto ukopa. Međutim, priču dodatno komplikuju diskovi postavljeni licem nadolje.

"Dekorativni geometrijski oblici ili životinje misterija su za sebe. Nepoznat je razlog iz kog su neki diskovi rezbareni jednim, a drugi drugim motivima", dodao je arheolog Dougald O'Reilly.

Pored ovih velikih ćupova, koji svjedoče o metalnom dobu, naučnici su pronašli dekorativne keramičke predmete, staklene perle, metalni alat i alat korišten za izradu odjeće, kao i druge, manje verzije ćupova koje su sahranjivali uz mrtve, unutar velikih kamenih tegli.

Vjeruje se da je sahranjivanje u ćupovima bilo karakteristično za period 900. godine p.n.e. i da je takva praksa primjenjivana do 17. vijeka nove ere. Mrtvi su u savijenom položaju sahranjivani unutar kamena ili kamenih ćupova, položeni zajedno s ličnim stvarima. U mnogim drevnim kulturama smrt je viđena kao postepeni prelaz iz živih u mrtve, pa su tijela pokojnika izlagana tako da porodica može da iskaže poštovanje prema procesu razlaganja. Nakon izvjesnog vremena tijelo bi pokopali u veliki kameni ćup, pa je ovo bio vid sekundarnog sahranjivanja.

"Teritoriju na kojoj su pronađeni ćupovi posjećivali su samo povremeno lovci na tigrove, a sada kada smo razotkrili njihove tragove, cilj nam je da steknemo jasniju sliku o tadašnjoj kulturi i načinu sahranjivanja", rekao je student doktorskih studija Nicholas Skopal, piše MSN.com.

Postavlja se pitanje ko je izgradio takozvane ćupove mrtvih, a po pronalascima australijskih arhitekata i arhitekata iz Laosa, pretpostavlja se da su izrađeni na većem području. Polje ćupova obuhvata 400 struktura, a na ostalim lokacijama se nalazi 60 ili manje ćupova.

Istraživački posao na ovim lokacijama veoma je misteriozan, ali prije svega opasan zbog velikog broja, po procjenama 80 miliona, neeksplodiranih bombi koje su na područje Laosa bačene tokom Vijetnamskog rata.

Naučnici će upotrijebiti sve moguće podatke i informacije da bi kreirali digitalnu verziju lokacije i ćupova, kako bi međunarodna naučna zajednica mogla da učestvuje i doprinese istraživanju ove misterije.