Profesor Nikola Samardžić: 'Vučićev upad na sjever Kosova je replika Putinove invazije na Ukrajinu'

Teroristički napad na sjever Kosova, koji je 24. septembra izvela srpska paravojna formacija pod komandom Milana Radoičića, ozbiljno je doveo u opasnost krhki mir na Zapadnom Balkanu.

Samo dan nakon izrazito antizapadno, dijelom i šovinistički intoniranog govora predsjednika Srbije Aleksandra Vučića pred Generalnu skupštinu Ujedinjenih nacija, njegov bliski saradnik, dojučerašnji potpredsjednik Srpske liste Milan Radoičić je, prethodno obezbijedivši oružje u vrijednosti od više miliona eura, organizovao paravojnu jedinicu i krenuo da ,,brani Srbe od Kurtijevog terora“.

Ishod je poznat: jedan ubijen kosovski policajac, drugi ranjen.

Trending

Adna Mesihović komentarisala stanje na UNSA: "U ovom trenutku nemamo rektora"

Događaji koji su uslijedili samo su logična posljedica ne samo opasne politike destabilizacije regiona koju personifikuje predsjednik Srbije Aleksandar Vučić, nego i istrajnosti zapadnih diplomata - prije svih specijalnog američkog izaslanika za Balkan Gabriela Escobara i američkog ambasadora u Beogradu Christophfera Hilla – da tu agresiju tolerišu.

Nakon terorističkog napada na Banjsku, u kojoj mjeri je zaista ugrožena bezbjednost regiona? Ko bi mogao biti sljedeća meta predsjednika Vučića? Je li, poslije ovog novog poraza velikosrpske politike, predsjednik Srbije odustao od sjevera Kosova ili samo čeka ishod predsjedničkih izbora u SAD? 

"Čini se da su trenutno najugroženiji protivnici režima Aleksandra Vučića i njegove politike u samoj Srbiji. Ne mislim toliko na opoziciju ili na medije koji nisu pod njegovom kontrolom - mislim na svakog ko je spreman da osudi politiku koja je, nakon najmanje trideset i pet godina, doživela novi poraz. Poraz iz 1999. godine očito nije bio dovoljan, a osećanje poraza koje ne posustaje upravo je dalo mesta politici koja traje", kaže za portal Pobjedu, profesor na Filozofskom fakultetu u Beogradu, istoričar Nikola Samardžić.

Prema njegovim riječima, Vučić danas pokušava da relativizuje sopstvenu odgovornost pomoću svojih liberalnih glasnogovornika, koji u medijima objašnjavaju kako on, eto, nije bio obaviješten, ,,nije znao za akciju, bio je iznenađen“.

POBJEDA: A znao je?

SAMARDŽIĆ: Vučić je pripremao incident u Banjskoj. Slično je počeo nacističko-sovjetski napad na Poljsku… Sjetite se svakodnevnog i upornog ponavljanja ,,Kad se vojska na Kosovo vrati“.

Danas je najmanje važno to da li je Vučić bio obavešten ili nije, odgovara li mu incident ili ne; on snosi političku i komandnu odgovornost za sve izgubljene živote. Svaku evropsku i vitalnu perspektivu Srbije i svojih vazalnih teritorija Vučić je stavio na kocku. Istovremeno, pred pristalicama svoje radikalske politike Vučić snosi drugačiju vrstu odgovornosti.

POBJEDA: Kakvu?

SAMARDŽIĆ: Vučić personifikuje i politiku koja je još jednom poražena. Ta gubitnička putanja nema alternativu, jer su ciljevi te politike ne samo neljudski i bizarni, nego dugoročno i neostvarivi. Svoje jedino kolektivno osećanje Srbija pozajmljuje od sportista, glumišta i marodera. Incident 24. septembra bio je neuspeh koji Vučić transferiše na sve, svestan da je zatvorio prolaz svim narednim vojnim intervencijama na Kosovu. Zato će se okrenuti tamo gde je i dalje sve moguće: teror kod kuće ili Bosna i Hercegovina i Crna Gora.

POBJEDA: Pomenuli ste ,,liberalne glasnogovornike“ predsjednika Vučića u Srbiji. Ko su oni?

SAMARDŽIĆ: Umereniji, realniji posmatrači svakodnevice, koji se pojavljuju u Danasu, na N1, Novoj S, Kuriru… Zastupajući prozapadne stavove, oni relativizuju svaku Vučićevu odgovornost i stvarne namere. I samo je naizgled neverovatno da su u tom smislu mobilisani bivši predsednici Demokratske stranke - da Bojan Pajtić kosovari, a da je Dragan Šutanovac, pretpostavljam, posrednik između Vučića i politički razvaljene Američke ambasade u Beogradu.

Tek stidljivo se pominju odgovornost ministra policije, vojske, načelnika Generalštaba, obaveštajnih službi. Zapravo, sve je isto kao kad su likvidirani vojnici u Topčideru 2004, kad je establišment raskrinkao samog sebe, a samo naizgled nikome ništa nije bilo dovoljno jasno.

U svakom slučaju, jedno od pitanja koje se postavlja u ovom momentu je i da li je vojska sposobna da ponovi akcije koje je 1998/99. izvodila na Kosovu.

POBJEDA: Je li?

SAMARDŽIĆ: Svi zvanični manevri kojima Vučić prisustvuje završe se ranjavanjem ili ubistvom aktivnih pripadnika Vojske Srbije. Kako će takva vojska da vodi ozbiljnije operacije odgovara pitanju u kojoj su meri na realnim procenama zasnovane sve slične Vučićeve ambicije.

POBJEDA: U međuvremenu smo saznali da je tjelohranitelj šefa BIA Aleksandra Vulina bio dio terorističke ekipe koja je upala na sjever Kosova. Šta nam to govori?

SAMARDŽIĆ: To je potvrda amaterizma cele akcije. Telohranitelji su pasivne siledžije, nesposobne da učestvuju u gerilskim akcijama.

POBJEDA: Šta je tačno bio cilj ove terorističke akcije?

SAMARDŽIĆ: I dalje je sve u sferi nagađanja i sve je manje važno. Da li su imali nameru da likvidiraju hodočasnike iz Novog Sada, pa da optuže kosovsku stranu ili da obezbede prolaz snagama koje su se koncentrisale oko granice, nije dovoljno jasno. Vučić je svojim sloganom ,,Kad se vojska na Kosovo vrati“ nagovestio akcije koje je preduzeo Putin u Ukrajini 2014: ,,mali zeleni“ koji su zaposeli Dombas i Krim.

Da podsetim i na to da je Vučićev projekat ,,Otvorenog Balkana“ podrazumevao vrstu podele Kosova. Kad se razlupao, pozvao je NATO, zapravo KFOR, da preuzme svu kontrolu kako to ne bi učinila vlast u Prištini. Njemu je ta imbecilna ideja Dobrice Ćosića važnija od ljudskih života - svejedno je ko će da je ostvari.

Ipak, stvarnost je otišla dalje od Vučićevih deluzija. Ta politika je poražena bez obzira na podršku korumpiranih evropskih i američkih diplomata, i bez obzira na podršku Rusije.

Ostatak teksta pročitajte na linku OVDJE.